Koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs | Regelgeving

Publicatiedatum:: 30 april 1998
Laatst bijgewerkt op:: 6 maart 2024
Soort:: Koninklijk besluit
Toepassingsgebied:: België

TITEL I. — Definities

Artikel 1. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Voor de toepassing van dit besluit, dat voorziet in de omzetting van Richtlijn 2006/126/EG van het Europees Parlement en van de Raad van 20 december 2006 betreffende het rijbewijs, gewijzigd bij de richtlijnen 2009/113/EG van 25 augustus 2009, 2011/94/EU van 28 november 2011, 2012/36/EU van 19 november 2012, 2013/22/EU van 13 mei 2013, 2013/47/EU van 2 oktober 2013, 2014/85/EU van 1 juli 2014, 2015/653/EU van 24 april 2015, wordt verstaan onder:

1° «wet», de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968;

2° «Minister», de Minister tot wiens bevoegdheid de verkeersveiligheid behoort;

3° «motorvoertuig», elk zichzelf over de weg voortbewegend voertuig uitgerust met een aandrijfmotor anders dan een voertuig dat op rails wordt voortbewogen.

Worden niet beschouwd als motorvoertuig, rijwielen uitgerust met een elektrische hulpmotor met een nominaal continu vermogen van maximaal 0,25 kW, waarvan de aandrijfkracht geleidelijk vermindert en tenslotte wordt onderbroken wanneer het voertuig een snelheid van 25 km/u bereikt, of eerder, indien de bestuurder ophoudt met trappen.

Voor de toepassing van dit besluit worden de gemotoriseerde voortbewegingstoestellen bedoeld in artikel 2.15.2, 2° en de gemotoriseerde rijwielen bedoeld in artikel 2.15.3, van het koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg, niet gelijkgesteld met motorvoertuigen.

4° «bromfiets», twee- of driewielige motorvoertuigen met een door de constructie bepaalde maximumsnelheid van ten hoogste 45 km per uur als omschreven in bijlage I van verordening nr. 168/2013 van het Europees parlement en de raad van 15 januari 2013 betreffende de goedkeuring van en het markttoezicht op twee- of driewielige voertuigen en vierwielers;

5° «motorfiets», elk tweewielig motorvoertuig met of zonder zijspanwagen en dat niet beantwoordt aan de bepaling van de bromfiets;

6° «driewieler met motor», elk motorvoertuig op drie symmetrisch geplaatste wielen, met een motor waarvan de cilinderinhoud meer dan 50 cm³ bedraagt, indien het een motor met inwendige verbranding betreft, en/of met een door de constructie bepaalde maximumsnelheid van meer dan 45 km/uur;

6°/1 «lichte vierwieler», vierwielige motorvoertuigen met een door de constructie bepaalde maximumsnelheid van ten hoogste 45 km per uur als omschreven in bijlage I van verordening nr. 168/2013 van het Europees parlement en de raad van 15 januari 2013 betreffende de goedkeuring van en het markttoezicht op twee- of driewielige voertuigen en vierwielers;

7° «vierwieler met motor», elk ander vierwielig motorvoertuig dan bedoeld in 6°/1, met een lege massa van ten hoogste 400 kg of 550 kg voor voertuigen die bestemd zijn voor goederenvervoer, exclusief de massa van de accu's in elektrische voertuigen, en met een nettomaximumvermogen van ten hoogste 15 kW;

8° «auto», elk motorvoertuig dat gewoonlijk wordt gebruikt voor het vervoer van personen of goederen over de weg of om voertuigen voor het vervoer van personen of goederen over de weg voort te trekken. Deze term omvat mede trolleybussen, dat wil zeggen voertuigen die in verbinding staan met een elektrische leiding en niet rijden op spoorstaven; hij heeft geen betrekking op landbouw- en bosbouwtrekkers;

9° «landbouw- en bosbouwtrekkers», elk motorvoertuig op wielen of rupsbanden, met ten minste twee assen, voornamelijk bestemd voor tractiedoeleinden en in het bijzonder ontworpen voor het trekken, duwen, dragen of in beweging brengen van bepaalde werktuigen, machines of aanhangwagens die voor gebruik in de land- of bosbouw zijn bestemd, en die slechts bijkomstig voor personen- of goederenvervoer over de weg of voor het trekken van voertuigen van personen- of goederenvervoer over de weg worden gebruikt;

10° “voertuig uitgerust met een handschakeling”, elk voertuig met een koppelingspedaal, of manueel bediende hendel voor de categorieën A1, A2 en A, die door de bestuurder moet worden ingedrukt om te starten, te stoppen of te schakelen;

10°/1 “voertuig uitgerust met een automatische schakeling”, elk motorvoertuig dat niet beantwoordt aan de definitie onder bepaling 10°;

11° «gewone verblijfplaats», de plaats waar iemand gewoonlijk verblijft, dat wil zeggen gedurende ten minste 185 dagen per jaar, wegens persoonlijke en beroepsmatige bindingen of, voor iemand zonder beroepsmatige bindingen, wegens persoonlijke bindingen waaruit nauwe banden blijken tussen hemzelf en de plaats waar hij woont.

De gewone verblijfplaats van iemand die zijn beroepsmatige bindingen op een andere plaats dan zijn persoonlijke bindingen heeft en daardoor afwisselend op verschillende plaatsen in twee of meer Staten verblijft, wordt evenwel geacht zich op dezelfde plaats als zijn persoonlijke bindingen te bevinden, op voorwaarde dat hij daar op geregelde tijden terugkeert. Deze laatste voorwaarde vervalt, wanneer de betrokkene voor een opdracht van een bepaalde duur in een andere Staat verblijft. Het volgen van onderwijs aan een universiteit of een school impliceert niet dat de gewone verblijfplaats is verplaatst;

11°/1 “persoonlijke bindingen”, ingeschreven zijn in het bevolkingsregister, in het vreemdelingenregister of het wachtregister van een Belgische gemeente;

12° «rijschool», elke rijschool, erkend overeenkomstig het koninklijk besluit van 11 mei 2004 betreffende de voorwaarden voor de erkenning van scholen voor het besturen van motorvoertuigen;

13° «Europees rijbewijs», elk rijbewijs bedoeld bij artikel 23, § 2, 1° van de wet, afgegeven door een Lid-Staat van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte.

Artikel 1. Vlaams Gewest

1° «wet», de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968;

2° «Minister», de Minister tot wiens bevoegdheid de verkeersveiligheid behoort;

2°/1 Vlaamse minister: de Vlaamse minister, bevoegd voor het verkeersveiligheidsbeleid;

2°/2 Departement: het departement, vermeld in artikel 28, § 1, van het besluit van de Vlaamse Regering van 3 juni 2005 met betrekking tot de organisatie van de Vlaamse administratie.

3° «motorvoertuig», elk zichzelf over de weg voortbewegend voertuig uitgerust met een aandrijfmotor anders dan een voertuig dat op rails wordt voortbewogen.

4°/1 speedpedelec: elk tweewielig voertuig met pedalen, met uitsluiting van de gemotoriseerde rijwielen, vermeld in artikel 2.15.3 van het koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg, met een hulpaandrijving met als hoofddoel trapondersteuning waarvan de aandrijfkracht wordt onderbroken bij een voertuigsnelheid van maximum 45 km per uur, en met een van de volgende kenmerken:

a) een cilinderinhoud van ten hoogste 50 cm³ met een netto-maximumvermogen van ten hoogste 4 kW als het een motor met inwendige verbranding betreft;

b) een nominaal continu maximumvermogen van ten hoogste 4 kW als het een elektrische motor betreft;

5° «motorfiets», elk tweewielig motorvoertuig met of zonder zijspanwagen en dat niet beantwoordt aan de bepaling van de bromfiets;

10°/1 “voertuig uitgerust met een automatische schakeling”, elk motorvoertuig dat niet beantwoordt aan de definitie onder bepaling 10°;

11°/1 “persoonlijke bindingen”, ingeschreven zijn in het bevolkingsregister, in het vreemdelingenregister of het wachtregister van een Belgische gemeente;

12° «rijschool», elke rijschool, erkend overeenkomstig het koninklijk besluit van 11 mei 2004 betreffende de voorwaarden voor de erkenning van scholen voor het besturen van motorvoertuigen;

13° «Europees rijbewijs», elk rijbewijs bedoeld bij artikel 23, § 2, 1° van de wet, afgegeven door een Lid-Staat van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte.

14° audiovertaling: het vertaalhulpsysteem waarbij voor de vragen en de antwoordmogelijkheden die in het Nederlands op het scherm verschijnen en door middel van geluidsondersteuning in het Nederlands worden voorgelezen, bijkomend een vertaling in het Frans, Duits of Engels wordt voorgelezen, die een beëdigd vertaler heeft gemaakt;

15° onregelmatigheid: een van de volgende gedragingen:

a) elk gedrag waarmee de orde wordt verstoord;

b) elke vorm van fraude of poging tot fraude;

c) elke vorm van verbale of fysieke agressie ten aanzien van zaken of personen voor, tijdens of na het theoretische of het praktische examen;

d) de niet-naleving van richtlijnen of instructies die worden gegeven door examinatoren of medewerkers van het examencentrum;

16° beveiligde zending: een van de volgende betekeningswijzen:

a) een afgifte tegen ontvangstbewijs;

b) een aangetekende brief met ontvangstbewijs;

17° werkdag: elke dag, uitgezonderd zaterdag, zondag en wettelijke feestdagen als vermeld in artikel 1 van het koninklijk besluit van 18 april 1974 tot bepaling van de algemene wijze van uitvoering van de wet van 4 januari 1974 betreffende de feestdagen;

18° algemene verordening gegevensbescherming: de verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming).

Artikel 1. Waals Gewest

1° «wet», de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968;

2° «Minister», de Minister tot wiens bevoegdheid de verkeersveiligheid behoort;

2°/1. Onder het begrip ″Waalse Minister″ wordt verstaan de Minister belast met het beleid inzake verkeersveiligheid in het Waalse Gewest;

2°/2. Onder het begrip ″Bestuur″ wordt verstaan het Operationeel Directoraat-generaal Mobiliteit en Waterwegen van de Waalse Overheidsdienst.

3° «motorvoertuig», elk zichzelf over de weg voortbewegend voertuig uitgerust met een aandrijfmotor anders dan een voertuig dat op rails wordt voortbewogen.

5° «motorfiets», elk tweewielig motorvoertuig met of zonder zijspanwagen en dat niet beantwoordt aan de bepaling van de bromfiets;

10°/1 “voertuig uitgerust met een automatische schakeling”, elk motorvoertuig dat niet beantwoordt aan de definitie onder bepaling 10°;

11°/1 “persoonlijke bindingen”, ingeschreven zijn in het bevolkingsregister, in het vreemdelingenregister of het wachtregister van een Belgische gemeente;

12° «rijschool», elke rijschool, erkend overeenkomstig het koninklijk besluit van 11 mei 2004 betreffende de voorwaarden voor de erkenning van scholen voor het besturen van motorvoertuigen;

13° «Europees rijbewijs», elk rijbewijs bedoeld bij artikel 23, § 2, 1° van de wet, afgegeven door een Lid-Staat van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte.

14^o ″risicoperceptietest″, examen op computer voor de kandidaten voor het rijbewijs van categorie B. Deze geïnformatiseerde test wil de capaciteit van de kandidaat meten om risicodragende situaties in verschillende verkeersomstandigheden te identificeren en meer bepaald om de werkelijke risicosituatie te kwalificeren. Deze test evalueert het directe observatievermogen (dichtbij, verder weg, ver kijken) en het indirecte observatievermogen (zicht door de achteruitkijkspiegels) van de kandidaat;

15^o ″test over de technische rijvaardigheden″, het examen over de capaciteit van de kandidaat voor het rijbewijs van categorie B om zonder begeleider op de openbare weg te rijden volgens de nodige veiligheidsvoorwaarden tijdens zijn scholing;

16^o ″bekwaamheidsgetuigschrift″ bedoeld in artikel 10, tweede lid, van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B, attest van bekwaamheid om alleen te sturen, afgeleverd door de examencentra bedoeld in artikel 25, § 1, aan de kandidaten voor het rijbewijs van categorie B die geslaagd zijn voor de test over de technische rijvaardigheden, met het oog op het verkrijgen van een voorlopig rijbewijs zonder begeleider;

17^o ″tolk″, beëdigd vertaler of vertaalsysteem, in geïnformatiseerde vorm, al dan niet digitaal, die op verzoek van de kandidaat die de Franse of de Duitse taal niet machtig is, een mondelinge vertaling in de Engelse of Nederlandse taal voorstelt, met of zonder hulp van een geluidsondersteuning voor de vragen van de testen of examens geprojecteerd op het scherm of overgemaakt door de examinatoren;

18^o ″onregelmatigheid van de kandidaat voor het rijbewijs″, elke communicatie tussen de kandidaten of met derden tijdens de duur van het theoretisch examen of de risicoperceptietest, ongeacht hun organisatiewijze en de gebruikte communicatiewijze, alsook het gewoon bezit, rechtstreeks of onrechtstreeks, fysisch of elektronisch, niet uitdrukkelijk toegelaten door de examinator, van elementen van de stof die het voorwerp uitmaken van het examen of de test, alsook, meer algemeen, de niet-naleving, al dan niet opzettelijk, van een of andere instructie van de examinatoren.

TITEL II. — Indeling van de motorvoertuigen in categorieën voor de toepassing van de bepalingen betreffende het recht tot sturen

Artikel 2

§ 1. Voor de toepassing van de wets- en verordeningsbepalingen betreffende het recht tot sturen worden de motorvoertuigen ingedeeld in de volgende categorieën:

1° (Brussels Hoofdstedelijk Gewest en Waals Gewest) Categorie AM:

bromfietsen met een maximumsnelheid van meer dan 25 km/uur;
lichte vierwielers.

Aan de voertuigen van deze categorie mag een aanhangwagen gekoppeld worden.

Voor de toepassing van artikel 65 worden de bromfietsen met een maximumsnelheid van ten hoogste 25 km/uur ingedeeld in de categorie AM;

1° (Vlaams Gewest) Categorie AM: een van de volgende voertuigen:

a) bromfietsen met een maximumsnelheid van meer dan 25 km/uur;
b) lichte vierwielers;
c) speedpedelecs.

Aan de voertuigen van deze categorie mag een aanhangwagen gekoppeld worden.

Voor de toepassing van artikel 65 worden de bromfietsen met een maximumsnelheid van ten hoogste 25 km/uur ingedeeld in de categorie AM;

2° Categorie A1:

motorfietsen met een maximale cilinderinhoud van 125 cm³, een maximumvermogen van 11 kW en een vermogen/gewichtsverhouding van ten hoogste 0,1 kW/kg;
driewielers met motor met een maximumvermogen van 15 kW.

Aan de voertuigen van deze categorie mag een aanhangwagen gekoppeld worden, behalve aan een motorfiets met zijspan waarvan het zijspanwiel niet is uitgerust met een rem;

3° Categorie A2: motorfietsen met een maximumvermogen van 35 kW, een vermogen/gewichtsverhouding van niet meer dan 0,2 kW/kg en niet afgeleid van een voertuig met meer dan het dubbele vermogen.

Aan de voertuigen van deze categorie mag een aanhangwagen gekoppeld worden, behalve aan een motorfiets met zijspan waarvan het zijspanwiel niet is uitgerust met een rem;

4° Categorie A:

motorfietsen met of zonder zijspan met een vermogen van meer dan 35 kW;
driewielers met motor met een vermogen van meer dan 15 kW.

Aan de voertuigen van deze categorie mag een aanhangwagen gekoppeld worden, behalve aan een motorfiets met zijspan waarvan het zijspanwiel niet is uitgerust met een rem;

5° Categorie B: auto's met een maximale toegelaten massa van ten hoogste 3 500 kg en ontworpen en gebouwd voor het vervoer van ten hoogste acht passagiers, de bestuurder niet meegerekend; aan de auto's van deze categorie kan een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van ten hoogste 750 kg worden gekoppeld.

Aan de auto's van deze categorie kan een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg worden gekoppeld, mits de maximale toegelaten massa van dit samenstel niet meer dan 4 250 kg bedraagt.

Vierwielers met motor behoren eveneens tot deze categorie;

6° Categorie B+E: samenstellen van voertuigen bestaande uit een trekkend voertuig van categorie B en een aanhangwagen of oplegger met een maximale toegelaten massa van ten hoogste 3 500 kg;

7° Categorie C1: andere auto's dan die van de categorieën D1 of D, met een maximale toegelaten massa van meer dan 3 500 kg en ten hoogste 7 500 kg en die zijn ontworpen en gebouwd voor het vervoer van ten hoogste acht passagiers, de bestuurder niet meegerekend; aan de auto's van deze categorie kan een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van ten hoogste 750 kg worden gekoppeld;

8° Categorie C1+E:

samenstellen van voertuigen bestaande uit een trekkend voertuig van categorie C1 en een aanhangwagen of oplegger met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg, mits de maximale toegelaten massa van het samenstel ten hoogste 12 000 kg bedraagt;
samenstellen van voertuigen bestaande uit een trekkend voertuig van categorie B en een aanhangwagen of oplegger met een maximale toegelaten massa van meer dan 3.500 kg, mits de maximale toegelaten massa van het samenstel ten hoogste 12 000 kg bedraagt;

9° Categorie C: andere auto's dan die van de categorieën D1 of D, met een maximale toegelaten massa van meer dan 3 500 kg en die zijn ontworpen en gebouwd voor het vervoer van ten hoogste acht passagiers, de bestuurder niet meegerekend; aan de auto's van deze categorie kan een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van ten hoogste 750 kg worden gekoppeld;

10° Categorie C+E: samenstellen van voertuigen bestaande uit een trekkend voertuig van categorie C en een aanhangwagen of oplegger met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg;

11° Categorie D1: auto's ontworpen en gebouwd voor het vervoer van meer dan acht passagiers, de bestuurder niet meegerekend, en ten hoogste zestien passagiers, de bestuurder niet meegerekend, en met een maximumlengte van 8 meter; aan de auto's van deze categorie kan een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van ten hoogste 750 kg worden gekoppeld;

12° Categorie D1+E: samenstellen van voertuigen bestaande uit een trekkend voertuig van categorie D1 en een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg;

13° Categorie D: auto's ontworpen en gebouwd voor het vervoer van meer dan acht passagiers, de bestuurder niet meegerekend; aan de auto's van deze categorie kan een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van ten hoogste 750 kg worden gekoppeld.

Tot deze categorie behoren eveneens:

gelede autobussen en autocars, gedefinieerd in artikel 1, § 2, 50, van het koninklijk besluit van 15 maart 1968 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de voertuigen, hun aanhangwagens, hun onderdelen en hun veiligheidstoebehoren moeten voldoen;
de toeristische miniatuurtreinslepen, bedoeld in artikel 2, § 2, tweede lid, van voornoemd koninklijk besluit van 15 maart 1968 gebezigd als attractie, met een snelheid van ten hoogste 25 km/u, mits de exploitatie ervan, door de gemeenteoverheid als “openbare ontspanning” wordt toegelaten en zij voldoen aan de voorschriften van de gemeentelijke machtiging;

14° Categorie D+E: samenstellen van voertuigen bestaande uit een trekkend voertuig van categorie D en een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg;

15° Categorie G: land- en bosbouwtrekkers en hun aanhangwagens evenals de voertuigen ingeschreven als landbouwmaterieel, landbouwmotor of maaimachine.

§2. Motorvoertuigen die rijden op de openbare weg en die niet behoren tot een van de categorieën gedefinieerd in § 1, zoals het verrijdbare bedrijfsmaterieel, worden ingedeeld bij de categorie B, C1 of C naargelang hun maximale toegelaten massa.

TITEL III. — Het rijbewijs

HOOFDSTUK I. — Toepassingsveld

Artikel 3

§1. Een Belgisch rijbewijs kunnen verkrijgen :

1° de personen die ingeschreven zijn in het bevolkingsregister, in het vreemdelingenregister of het wachtregister van een Belgische gemeente en die in België hun gewone verblijfplaats hebben;

2° de personen die het bewijs leveren van hun inschrijving in een Belgische onderwijsinstelling gedurende een periode van ten minste zes maanden;

3° de personen die houder zijn van een van de volgende in België afgegeven geldige documenten :

a) de diplomatieke identiteitskaart;

b) de consulaire identiteitskaart;

c) de bijzondere identiteitskaart.

4° (opgeheven).

§2. De personen bedoeld in §1, 1° mogen slechts een motorvoertuig besturen op basis van een Belgisch rijbewijs of op basis van een Europees rijbewijs, geldig voor de categorie of de subcategorie waartoe het voertuig behoort.

De personen bedoeld in § 1, 3°, a) en b), moeten houder zijn van een Belgisch, een Europees of een buitenlands rijbewijs, nationaal of internationaal, dat geldig is voor de categorie waartoe het voertuig behoort.

De overige bestuurders van motorvoertuigen moeten houder zijn van een Belgisch, een Europees of een buitenlands rijbewijs, nationaal of internationaal, dat afgegeven is onder de voorwaarden die inzake internationaal wegverkeer van toepassing zijn en geldig is voor de categorie of subcategorie waartoe het voertuig behoort. Die bestuurders dienen een zodanig rijbewijs bij zich te hebben.

De bestuurders, houder van een Europees rijbewijs of van een nationaal of internationaal buitenlands rijbewijs moeten de leeftijd bereikt hebben die vereist is overeenkomstig de bepalingen van artikel 18 voor de afgifte van rijbewijzen.

Artikel 4

Zijn ontslagen van de verplichting houder te zijn van een rijbewijs en het bij zich te hebben :

1° de bestuurders die overeenkomstig de bepalingen van dit besluit of van het besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B het praktische examen afleggen of met het oog daarop een scholing volgen.

Deze vrijstelling geldt eveneens wanneer zij zich naar het examencentrum begeven om het examen af te leggen en ervan terugkeren voor:

a) de bestuurders die vervallenverklaard zijn van het recht tot sturen en die het praktische examen moeten afleggen voorgeschreven in artikel 38 van de wet;

b) de houders van een buitenlands rijbewijs bedoeld in artikel 5, § 2, 2°;

2° de leerlingen van een rijschool die met bijstand van een instructeur een voertuig besturen dat bestemd is voor het onderricht;

3° de kandidaten die deelnemen aan het praktische examen bepaald in artikel 48, § 2, derde lid. Deze vrijstelling geldt tevens om zich naar het examencentrum te begeven teneinde er examen af te leggen en ervan terug te keren;

4° de bestuurders van voertuigen van de categorie D1, D1+E, D of D+E, in dienst van de ondernemingen voor openbaar vervoer, die de opleiding volgen die door deze ondernemingen wordt verstrekt en waarvan het programma door de Minister wordt goedgekeurd;

5° de kandidaten houders van een rijbewijs tenminste geldig voor de categorie B, die met het oog op het behalen van het rijbewijs geldig voor de categorie C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E, de opleiding volgen waarvan het programma is goedgekeurd door de Minister en georganiseerd wordt door :

a) «l’Office communautaire et régional de la Formation professionnelle et de l’Emploi»;

b) de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding;

c) het « Institut bruxellois francophone pour la formation professionnelle » ;

d) het « Arbeitsamt der Deutschsprachigen Gemeinschaft;

6° de leden van het personeel van de lokale politie die kandidaat zijn voor een rijbewijs geldig voor de categorieën A1, A2, A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E, gedurende de scholing in een politieschool, waarvan het programma is goedgekeurd door de Minister.

Deze vrijstelling geldt eveneens tijdens de proeven georganiseerd na de opleiding;

7° de kandidaten die met het oog op het behalen van een rijbewijs geldig voor de categorieën B, B+E, C1, C1+E, C, C+E of voor de categorieën B, B+E, D, D+E en voor de subcategorieën D1 en D1+E in de derde graad van het secundaire beroepsonderwijs de opleiding «bestuurders van vrachtwagens» of «bestuurders van autobussen en autocars» volgen waarvan het programma door de Minister is goedgekeurd;

8° de bestuurders die houder zijn van, en tevens bij zich hebben, een Belgisch militair rijbewijs geldig voor het besturen van legervoertuigen die zij gemachtigd zijn te besturen krachtens dit document. Deze vrijstelling geldt eveneens tijdens de scholing en het examen met het oog op het behalen van dit rijbewijs;

9° de leden van het personeel van de federale politie die kandidaat zijn voor het rijbewijs voor de categorie AM, A1, A2, A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E gedurende de opleiding die zij volgen in een school van de federale politie, waarvan het programma door de Minister goedgekeurd is.

Deze vrijstelling geldt eveneens tijdens de proeven georganiseerd na de opleiding;

10° de bestuurders van voertuigen van de categorie AM die geboren zijn vóór 15 februari 1961;

11° de bestuurders van bromfietsen met een maximumsnelheid van ten hoogste 25 km/uur;

12° de bestuurders, geboren vóór 1 oktober 1982 en de bestuurders die aan de voorwaarden van artikel 3 niet beantwoorden, van voertuigen van de categorie G en van voertuigen van traag vervoer omschreven in artikel 1, § 2, 75 van het koninklijk besluit van 15 maart 1968 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de auto's, hun aanhangwagens, hun onderdelen en hun veiligheidstoebehoren moeten voldoen;

13° (opgeheven)

14° de bestuurders van een motorvoertuig hen ter beschikking gesteld door het centrum bedoeld in artikel 45, waartoe zij zich hebben gewend voor het bepalen van hun geschiktheid voor het besturen van een motorvoertuig, alsmede om te vernemen welke aanpassingen aan hun eigen voertuig moeten worden aangebracht, gedurende de test op de openbare weg.

15° de kandidaten die de opleiding "vrachtwagenchauffeur" of de opleiding "bestuurder autobus en autocars" volgen, georganiseerd door het onderwijs voor sociale promotie, waarvan het programma is goedgekeurd door de minister, met het oog op het behalen van het rijbewijs respectievelijk geldig voor de categorieën C1, C1+E, C en C+E en voor de categorieën D1, D1+E, D en D+E;

16° de bestuurders van voertuigen van de categorie G die de opleiding « bestuurder van landbouwvoertuigen » waarvan het programma door de Minister werd goedgekeurd, in een landbouwschool of een landbouwopleidingscentrum volgen.

17° de bestuurders die het praktisch examen bedoeld in de artikelen 38 tot en met 42 van het koninklijk besluit van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E afleggen of met het oog daarop scholing volgen;

18° (opgeheven)

Voor wat betreft het Vlaams Gewest, wordt in punten 4°, 5°, 7°, 15° en 16° tussen de woorden “door de” en het woord “Minister” het woord “Vlaamse” ingevoegd.

HOOFDSTUK II. — De scholing

Afdeling I. — Algemeenheden

Artikel 5. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

§1. Elke kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie AM, A1, A2, A, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E, elke houder van een rijbewijs met de code 78 die een rijbewijs zonder deze code wil behalen of elke houder van een rijbewijs geldig voor de categorie B die wil dat de code 96 erop wordt geplaatst, moet een scholing doorlopen :

1° hetzij door, in een rijschool het praktisch onderricht bedoeld in artikel 15 te volgen;

2° hetzij op basis van een voorlopige rijbewijs model 3, overeenkomstig de regels voorgeschreven in afdeling II. Deze bepaling is echter niet van toepassing op de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor categorie AM.

3° (opgeheven)

§2. Zijn evenwel vrijgesteld van de scholing voorgeschreven in de §1 :

1° de houders van een Belgisch militair rijbewijs bedoeld in artikel 27, 1°;

2° de houders van een Europees of een buitenlands rijbewijs, bedoeld in artikel 23, § 2, 1° van de wet, dat werd uitgereikt ten minste voor dezelfde categorie van voertuigen of voor een categorie als die waarvoor de validering wordt gevraagd en die tegemoetkomt aan de voorwaarden bedoeld in artikel 27, 2°, eerste tot zesde lid van dit besluit;

3° de in artikel 4, 4°, 5°, 6°, 7° en 9° en 15° bedoelde kandidaten voor de categorieën die door deze bepalingen worden bedoeld.

Artikel 5. Vlaams Gewest

1° hetzij door, in een rijschool het praktisch onderricht bedoeld in artikel 15 te volgen;

3° (opgeheven)

Elke kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie B moet een scholing doorlopen overeenkomstig de bepalingen van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van de categorie B.

§2. Zijn evenwel vrijgesteld van de scholing voorgeschreven in de §1 :

1° de houders van een Belgisch militair rijbewijs bedoeld in artikel 27, 1°;

2° de houders van een Europees of een buitenlands nationaal rijbewijs als vermeld in artikel 23, § 2, 1°, van de wet, dat afgegeven is voor ten minste dezelfde categorie van voertuigen of voor een categorie die gelijkwaardig is aan die waarvoor de geldigverklaring gevraagd wordt, en dat voldoet aan de voorwaarden, vermeld in artikel 27, 2°, van dit besluit;

3° de in artikel 4, 4°, 5°, 6°, 7° en 9° en 15° bedoelde kandidaten voor de categorieën die door deze bepalingen worden bedoeld.

Artikel 5. Waals Gewest

1° hetzij door, in een rijschool het praktisch onderricht bedoeld in artikel 15 te volgen;

3° (opgeheven)

De houders van een Europees rijbewijs of van een buitenlands nationaal rijbewijs die niet beoogd zijn in artikel 23, § 2, 1^o, van de wet betreffende de politie over het wegverkeer, gecoördineerd op 16 maart 1968, en die een Belgisch rijbewijs wensen te krijgen, moeten een scholing doorlopen, overeenkomstig de bepalingen van de vigerende reglementering.

§2. Zijn evenwel vrijgesteld van de scholing voorgeschreven in de §1 :

1° de houders van een Belgisch militair rijbewijs bedoeld in artikel 27, 1°;

2° (opgeheven)

3° de in artikel 4, 4°, 5°, 6°, 7° en 9° en 15° bedoelde kandidaten voor de categorieën die door deze bepalingen worden bedoeld.

Afdeling II. — Voorlopig rijbewijs

Artikel 6.

De scholing op basis van een voorlopig rijbewijs is aan de volgende voorwaarden onderworpen :

1° De kandidaat :

a) moet beantwoorden aan de in artikel 3, § 1 bedoelde voorwaarden om een rijbewijs te verkrijgen;

b) moet op de datum van de afgifte van het voorlopige rijbewijs, sinds minder dan drie jaar geslaagd zijn voor het theoretische examen bedoeld in artikel 23, §1, 4° van de wet of ervan vrijgesteld zijn krachtens artikel 28;

c) moet houder zijn van een Belgisch of Europees rijbewijs geldig:

voor de categorie B wanneer het gaat om een kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie C1, C, D1 of D en voor de verkrijging van de code 96;
voor het besturen van het overeenstemmende trekkende voertuig wanneer het gaat om een kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie B+E, C1+E, C+E, D1+E of D+E;

d) mag niet vervallen zijn van het recht om een motorvoertuig te besturen van de categorie waarvoor het voorlopige rijbewijs is aangevraagd en moet geslaagd zijn voor de onderzoeken die eventueel krachtens artikel 38 van de wet worden opgelegd;

e) moet voldoen aan de bepalingen van artikel 41 of van artikel 42 ;

f) mag geen houder geweest zijn van een voorlopig rijbewijs geldig voor dezelfde categorie van voertuigen.

Dit verbod is evenwel niet van toepassing :

op de kandidaat die houder geweest is van een voorlopig rijbewijs geldig voor dezelfde categorie van voertuigen waarvan de geldigheid sinds meer dan drie jaar verstreken is. In dit geval, worden de mislukkingen voor de praktische examens die voor de afgifte van het nieuwe voorlopige rijbewijs werden afgelegd niet meegerekend voor de toepassing van artikelen 15, 1°, en 38, § 14;
op de houder van een rijbewijs met de vermelding « automatisch » die een voorlopig rijbewijs model 3 wil behalen voor het aanleren van het besturen van voertuigen van dezelfde categorie, uitgerust met een handschakeling :
op de houder van een rijbewijs geldig voor de categorie B die een voorlopig rijbewijs wil behalen met het oog op het bijvoegen van de code 96;

g) moet geslaagd zijn voor het praktisch examen op een terrein buiten het verkeer indien het gaat om een kandidaat voor een voorlopig rijbewijs voor het besturen van voertuigen van de categorieën A1, A2 of A.

h) moet de leeftijd bereikt hebben 18 jaar voor de categorieën A1, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D en D+E, 20 jaar voor de categorie A2 en 22 jaar voor de categorie A als hij sinds ten minste twee jaar houder is van een rijbewijs geldig voor de categorie A2 of 24 jaar als dat niet het geval is;

i) moet houder zijn van, en tevens bij zich hebben, een nog geldig voorlopig rijbewijs;

j) moet vergezeld zijn van een begeleider die beantwoordt aan de in 3° voorgeschreven voorwaarden en die vermeld is op het voorlopige rijbewijs. Deze beperking is niet van toepassing op de houder van een voorlopig rijbewijs model 3 geldig voor de categorie A1, A2 of A;

2° Het voertuig :

a) moet behoren tot de categorie van voertuigen waarvoor het voorlopige rijbewijs geldig verklaard is;

b) mag geen andere personen vervoeren dan deze bedoeld in artikel 9. Voor de categorieën A1, A2 en A is elk vervoer van personen verboden;

c) mag in commercieel verband geen goederen vervoeren, behalve als de bestuurder houder is van een voorlopig rijbewijs geldig voor de categorieën C1, C1+E, C of C+E;

d) moet op de achterzijde en op een duidelijk zichtbare plaats uitgerust zijn met het teken «L», waarvan het model is bepaald door de Minister;

Voor wat betreft het Vlaams Gewest, wordt het woord “Minister” vervangen door de woorden “Vlaamse minister”.

Zie Ministerieel besluit van 27 maart 1998 tot bepaling van de modellen van de documenten bedoeld in het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs.

e) mag geen aanhangwagen trekken als het voorlopig rijbewijs geldig verklaard is voor de categorie A1, A2, A, B, C1, C, D1 of D, tenzij de code 96 op het document vermeld is;

f) moet, tenzij de bestuurder houder is van een voorlopig rijbewijs zonder begeleider zoals bedoeld in artikel 4 van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B, voorzien zijn van :

als het gaat om een voertuig van de categorie B dat niet uitgerust is met een gesloten koetswerk, achteruitkijkspiegels binnen in het voertuig zodanig geplaatst dat de bestuurder en de begeleider ieder een voldoende uitzicht hebben op het verkeer van achter en van links;
als het gaat om een voertuig van de categorie B uitgerust met een gesloten koetswerk of een voertuig van de categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E, van rechtse buitenspiegels zodanig geplaatst dat de bestuurder en de begeleider een voldoende uitzicht hebben op het verkeer van achter en van rechts;

3° De begeleider :

a) moet beantwoorden aan de in artikel 3, § 1, bedoelde voorwaarden om een rijbewijs te verkrijgen;

b) moet op de datum van de afgifte van het voorlopige rijbewijs geldig voor de categorie categorie B+E, C1, C1+E, C of C+E de leeftijd van 24 jaar hebben bereikt en op de datum van de afgifte van het voorlopige rijbewijs geldig voor de categorie D1, D1+E, D of D+E de leeftijd van 27 jaar;

c) moet sedert ten minste zes jaar houder zijn van, en tevens bij zich hebben, een Belgisch of Europees rijbewijs geldig om het voertuig te besturen aan boord waarvan hij de kandidaat vergezelt. De bestuurder die overeenkomstig artikel 44, § 5 of artikel 45, enkel een speciaal aan zijn handicap aangepast voertuig mag besturen, mag niet als begeleider bij de scholing optreden;

d) mag niet vervallen zijn of mag gedurende de laatste drie jaar niet vervallen geweest zijn van het recht om een motorvoertuig te besturen en moet voldaan hebben aan de examens en onderzoeken die eventueel krachtens artikel 38 van de wet werden opgelegd;

e) (opgeheven)

f) mag, behalve voor dezelfde kandidaat, niet op een ander voorlopig rijbewijs of leervergunning als begeleider vermeld geweest zijn binnen het jaar vóór de afgifte van het voorlopige rijbewijs.

Dit verbod is niet van toepassing :

op zijn eigen kinderen of pleegkinderen of die van zijn wettelijke partner;
op de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E, hetzij wanneer de begeleider en de kandidaat bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid zijn ingeschreven als personeelsleden van dezelfde onderneming die haar bestuurders zelf opleidt, hetzij wanneer de begeleider en de kandidaat prestaties verrichten in een brandweerdienst bedoeld in de wet van 31 december 1963 betreffende de civiele bescherming;

g) moet vooraan in het voertuig plaatsnemen.

Artikel 7.

Het voorlopige rijbewijs model 3 stemt overeen met het model van bijlage 2.

Het voorlopige rijbewijs wordt afgegeven :

1° aan de personen bedoeld in artikel 3, § 1, 1° en 3°, b) en c), door de burgemeester van de gemeente of door diens gemachtigde waar de aanvrager ingeschreven of vermeld is in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister;

2° aan de personen bedoeld in artikel 3, § 1, 2° door de burgemeester of diens gemachtigde, van de gemeente waar de Belgische onderwijsinstelling zich bevindt waar de aanvrager is ingeschreven;

3° aan de personen bedoeld in artikel 3, § 1, 3°, a), door de Minister van Buitenlandse Zaken of zijn gemachtigde.

4° (opgeheven)

Het voorlopige rijbewijs wordt uitgereikt tegen afgifte van een degelijk ingevulde aanvraag om een voorlopig rijbewijs en op vertoon van het bewijs dat voldaan is aan de voorwaarden voorgeschreven bij artikel 6, 1°, b), c), e), g) en 3°, f), tweede streepje.

Het model van de aanvraag om een voorlopig rijbewijs en van het attest voorgelegd door de kandidaat die artikel 6, 3°, f), tweede streepje inroept, wordt bepaald door de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer.

Zie Ministerieel besluit van 27 maart 1998 tot bepaling van de modellen van de documenten bedoeld in het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs.

Artikel 8.

§1. Het voorlopig rijbewijs model 3 is twaalf maanden geldig.

De geldigheid van een voorlopig rijbewijs kan niet verlengd worden.

§2. De overheid bedoeld in artikel 7 maakt het voorlopig rijbewijs geldig voor de categorie A1, A2, A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E. De overheid bedoeld in artikel 7 vermeldt de code 96 op het voorlopig rijbewijs geldig voor de categorie B en afgegeven met het oog op de scholing voor het besturen van een samenstel met een maximale toegelaten massa van meer dan 3 500 kg en ten hoogste 4 250 kg, bestaande uit een trekkend voertuig van categorie B en een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg. De overheid bedoeld in artikel 7 vermeldt de code 78 op het voorlopig rijbewijs geldig voor de categorie A1, A2 of A als deze code is vermeld op de aanvraag om een voorlopig rijbewijs.

§3. Het voorlopige rijbewijs is slechts geldig voor het aanleren van het besturen van voertuigen van de categorie waarvoor het geldig verklaard is.

De voorwaarden en de beperkingen die voorkomen op de attesten bedoeld in artikel 41, § 4, 44, § 5 en 45 worden aangebracht op het voorlopige rijbewijs in de vorm van de codes bepaald in bijlage 7.

Het voorlopig rijbewijs met de code 78 voor de categorie waarvoor het geldig is, is enkel geldig voor het besturen van voertuigen uitgerust met een automatische schakeling.

§4. Ieder voorlopig rijbewijs dat is afgegeven hoewel niet was voldaan aan de voorwaarden die in deze afdeling of in het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B voor de afgifte ervan gesteld worden, is nietig.

In dat geval wordt het voorlopige rijbewijs aan de in artikel 7 vermelde overheid teruggegeven.

§5. Het voorlopige rijbewijs verliest zijn geldigheid :

1° wanneer niet meer voldaan is aan de in artikel 6 bepaalde afgiftevoorwaarden;

2° bij het verstrijken van de geldigheidstermijn van het document;

3° wanneer er een ander voorlopig rijbewijs wordt afgegeven, behalve wanneer één van de documenten geldig verklaard is voor de categorie A1, A2 of A;

4° als er een rijbewijs wordt afgegeven, geldig voor dezelfde categorie van voertuigen als deze waarvoor het voorlopige rijbewijs geldig verklaard is.

Het voorlopige rijbewijs dat zijn geldigheid verloren heeft, wordt teruggegeven aan de overheid bedoeld in artikel 7.

§6. In afwijking van de bepalingen van §5, verliest het voorlopige rijbewijs evenwel zijn geldigheid niet:

1° als een van de op het voorlopige rijbewijs vermelde begeleiders niet langer één van de in artikel 6, 3° vermelde voorwaarden vervult. In dit geval, moet de kandidaat veranderen van begeleider overeenkomstig de bepalingen van § 7;

2° (opgeheven)

§7. Een tweede begeleider, die voldoet aan de voorwaarden bepaald in het artikel 6, 3° mag door de overheid bedoeld in artikel 7 op het voorlopige rijbewijs vermeld worden hetzij op het ogenblik van de afgifte hetzij tijdens de scholing .

In geval van verandering van begeleider tijdens de scholing wordt een nieuw voorlopig rijbewijs afgegeven door de overheid bedoeld in artikel 7 ; dit nieuwe document heeft dezelfde uiterste geldigheidsdatum als het oorspronkelijk voorlopige rijbewijs.

Artikel 9.

De kandidaat van minder dan 24 jaar mag niet rijden van tweeëntwintig uur tot zes uur 's anderendaags op vrijdag, zaterdag, zondag, de vooravond van de wettelijke feestdagen en de wettelijke feestdagen

De houder van een voorlopige rijbewijs mag, naast de begeleider, vergezeld zijn van één andere persoon.

Afdeling III. — Leervergunning (opgeheven)

Artikel 10-13. (Opgeheven)

Afdeling IV. — Theoretisch en praktisch onderricht verstrekt door de rijscholen

Artikel 14.

Het theoretische onderricht verstrekt door de rijscholen omvat de stof bedoeld in bijlage 4.

Het theoretische onderricht heeft een minimumduur van :

1° zes uur voor de voorbereiding op het theoretisch examen voor de categorieën AM, C1, C, D1, D en G;

2° twaalf uren voor de voorbereiding op het theoretische examen voor de categorieën A1, A2, A en B.

Artikel 14bis. (enkel Waals Gewest)

De kandidaat voor het rijbewijs van categorie B die twee keer op een rij niet geslaagd is voor de risicoperceptietest volgt drie uur lessen in een rijschool voordat hij de test opnieuw kan afleggen. De theoretische cursussen worden gecombineerd met praktische cursussen.

Artikel 15. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Het praktische onderricht verstrekt door de rijscholen omvat de stof voorgeschreven in bijlage 5.

Het praktische onderricht heeft een minimumduur van :

1° twee uren :

a) (opgeheven)

b) voor de kandidaat, houder van een Belgisch of Europees rijbewijs met de code 78 voor een bepaalde categorie van voertuigen, die een rijbewijs wenst te behalen geldig voor dezelfde categorie of subcategorie en waarop die vermelding niet voorkomt;

c) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor voertuigen van categorie A1, A2 of A die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen op een terrein buiten het verkeer;

d) voor de kandidaat die, na het minimum aantal uren praktisch onderricht dat in dit artikel voorgeschreven is, gevolgd te hebben, zich voor het afleggen van het examen tot een andere zetel van deze school of tot een andere school wendt;

e) voor de houder van een voorlopig rijbewijs afgegeven met het oog op de opheffing van de code 78 die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen;

f) voor de houder van een voorlopig rijbewijs afgegeven met het oog op de opheffing van de code 78, waarvan de geldigheidsduur verstreken is;

g) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor voertuigen van de categorie A1, A2 of A die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen op de openbare weg;

h) voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5, als voorbereiding op het praktische examen tot het herstel in het recht tot sturen van de voertuigen van de categorie AM;

i) (opgeheven)

j) (opgeheven)

1° /2 drie uren : voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor voertuigen van de categorie A1, A2 of A die de opleiding bedoeld in de bepaling onder 4° /1 gevolgd heeft en die het praktische examen wenst af te leggen met een instructeur afkomstig uit een rijschool;

2° vier uren :

a) voor de houder van een voorlopig rijbewijs model 3 geldig voor de categorie B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E die tweemaal niet geslaagd is voor het praktische examen;

b) voor de houder van een rijbewijs, geldig voor de categorie B, die het vermelden van de code 372 wenst;

c) voor de kandidaat die houder is van een sinds ten minste twee jaar afgegeven rijbewijs geldig voor de categorie A1 of A2 en die een rijbewijs geldig voor categorie A2 of A respectievelijk wil behalen;

d) voor de houder van een rijbewijs geldig voor categorie B die minstens 21 jaar oud is en die de vermelding van de code 373 wenst;

e) voor de kandidaat voor het rijbewijs AM;

3° zes uren :

a) voor de kandidaat die houder is van een sinds ten minste twee jaar afgegeven rijbewijs geldig voor de categorie A1 of A2 waarop de code 78 is vermeld en die een rijbewijs wenst te behalen, geldig voor respectievelijk categorie A2 of A waarop deze code niet voorkomt;

b) als voorbereiding op de test bedoeld in artikel 4, 14°;

c) (opgeheven)

4° acht uren :

a) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E die de scholing volgt in een rijschool;

b) voor de houder van een voorlopig rijbewijs geldig voor de categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E waarvan de geldigheidsduur verstreken is;

c) voor de kandidaat die een rijbewijs geldig voor de categorie B met daarop de code 96 wil behalen;

d) (opgeheven)

e) voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5, als voorbereiding op het praktische examen tot herstel in het recht tot sturen van voertuigen van de A1, A2 of A;

f) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie G;

4° /1 negen uren : voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor categorie A1, A2 of A die de proef op een terrein buiten het verkeer wenst af te leggen;

5° tien uren : voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5 als voorbereiding op het praktische examen tot herstel in het recht tot sturen van de voertuigen van de categorie B;

6° (opgeheven)

7° (opgeheven)

De helft van de lesuren bedoeld in het tweede lid, 1°, c), in het tweede lid, 1°, g), in het tweede lid, 1° /2, in het tweede lid, 2°, b), in het tweede lid, 2°, c), in het tweede lid, 3°, a) en in het tweede lid, 4° /1, moet plaatsvinden op de openbare weg.

De opleiding bedoeld in het tweede lid, 1° /2 en 4° /1 gaat over de materies bedoeld in bijlage 5/1.

De opleiding bedoeld in het tweede lid, 2°, e), gaat over de materies bedoeld in bijlage 5/2.

Artikel 15. Vlaams Gewest

Het praktische onderricht verstrekt door de rijscholen omvat de stof voorgeschreven in bijlage 5.

Het praktische onderricht heeft een minimumduur van :

1° twee uren :

a) (opgeheven)

c) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor voertuigen van categorie A1, A2 of A die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen op een terrein buiten het verkeer;

e) voor de houder van een voorlopig rijbewijs afgegeven met het oog op de opheffing van de code 78 die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen;

f) voor de houder van een voorlopig rijbewijs afgegeven met het oog op de opheffing van de code 78, waarvan de geldigheidsduur verstreken is;

g) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor voertuigen van de categorie A1, A2 of A die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen op de openbare weg;

h) voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5, als voorbereiding op het praktische examen tot het herstel in het recht tot sturen van de voertuigen van de categorie AM;

i) (opgeheven)

j) (opgeheven)

2° vier uren :

a) voor de houder van een voorlopig rijbewijs model 3 geldig voor de categorie B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E die tweemaal niet geslaagd is voor het praktische examen;

b) voor de houder van een rijbewijs, geldig voor de categorie B, die het vermelden van de code 372 wenst;

d) voor de houder van een rijbewijs geldig voor categorie B die minstens 21 jaar oud is en die de vermelding van de code 373 wenst;

e) voor de kandidaat voor het rijbewijs AM;

3° zes uren :

b) als voorbereiding op de test bedoeld in artikel 4, 14°;

c) voor de kandidaat die twee keer niet geslaagd is voor het praktische examen voor categorie B, vermeld in artikel 9 van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B;

d) voor de houder van een voorlopig rijbewijs B als vermeld in artikel 3, 4 en artikel 5/1, § 1/1, van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B, waarvan de geldigheid verstreken is;

4° acht uren :

a) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E die de scholing volgt in een rijschool;

b) voor de houder van een voorlopig rijbewijs geldig voor de categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E waarvan de geldigheidsduur verstreken is;

c) voor de kandidaat die een rijbewijs geldig voor de categorie B met daarop de code 96 wil behalen;

d) (opgeheven)

e) voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5, als voorbereiding op het praktische examen tot herstel in het recht tot sturen van voertuigen van de A1, A2 of A;

f) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie G;

4° /1 negen uren : voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor categorie A1, A2 of A die de proef op een terrein buiten het verkeer wenst af te leggen;

5° tien uren : voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5 als voorbereiding op het praktische examen tot herstel in het recht tot sturen van de voertuigen van de categorie B;

6° twintig uren : voor de kandidaat die een voorlopig rijbewijs zonder begeleider, zoals bedoeld in artikel 4 van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B, wenst te behalen.

7° (opgeheven)

De opleiding bedoeld in het tweede lid, 1° /2 en 4° /1 gaat over de materies bedoeld in bijlage 5/1.

De opleiding bedoeld in het tweede lid, 2°, e), gaat over de materies bedoeld in bijlage 5/2.

Artikel 15. Waals Gewest

Het praktische onderricht verstrekt door de rijscholen omvat de stof voorgeschreven in bijlage 5.

Het praktische onderricht heeft een minimumduur van :

1° twee uren :

a) (opgeheven)

c) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor voertuigen van categorie A1, A2 of A die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen op een terrein buiten het verkeer;

d) voor de kandidaat die, na het minimum aantal uren praktisch onderricht dat in dit artikel voorgeschreven is, of die na het aantal uren bedoeld in artikel 5/1, § 1, eerste lid, van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B, gevolgd te hebben, zich voor het afleggen van het examen tot een andere zetel van deze school of tot een andere school wendt;

e) voor de houder van een voorlopig rijbewijs afgegeven met het oog op de opheffing van de code 78 die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen;

f) voor de houder van een voorlopig rijbewijs afgegeven met het oog op de opheffing van de code 78, waarvan de geldigheidsduur verstreken is;

g) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor voertuigen van de categorie A1, A2 of A die tweemaal niet geslaagd is voor het praktisch examen op de openbare weg;

h) voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5, als voorbereiding op het praktische examen tot het herstel in het recht tot sturen van de voertuigen van de categorie AM;

i) (opgeheven)

j) (opgeheven)

2° vier uren :

a) voor de houder van een voorlopig rijbewijs model 3 geldig voor de categorie B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E die tweemaal niet geslaagd is voor het praktische examen;

b) voor de houder van een rijbewijs, geldig voor de categorie B, die het vermelden van de code 372 wenst;

d) voor de houder van een rijbewijs geldig voor categorie B die minstens 21 jaar oud is en die de vermelding van de code 373 wenst;

e) voor de kandidaat voor het rijbewijs AM;

3° zes uren :

b) als voorbereiding op de test bedoeld in artikel 4, 14°;

c) voor de houder van een voorlopig rijbewijs geldig voor de categorie B bedoeld in het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B die tweemaal niet geslaagd is voor het praktische examen;

d) voor de kandidaat voor het rijbewijs B die twee keer niet geslaagd is voor de test over de technische rijvaardigheden;

4° acht uren :

a) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E die de scholing volgt in een rijschool;

b) voor de houder van een voorlopig rijbewijs geldig voor de categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E waarvan de geldigheidsduur verstreken is;

c) voor de kandidaat die een rijbewijs geldig voor de categorie B met daarop de code 96 wil behalen;

d) (opgeheven)

e) voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5, als voorbereiding op het praktische examen tot herstel in het recht tot sturen van voertuigen van de A1, A2 of A;

f) voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor de categorie G;

4° /1 negen uren : voor de kandidaat voor het rijbewijs geldig voor categorie A1, A2 of A die de proef op een terrein buiten het verkeer wenst af te leggen;

5° tien uren : voor de kandidaat bedoeld in artikel 72 § 5 als voorbereiding op het praktische examen tot herstel in het recht tot sturen van de voertuigen van de categorie B;

6° twintig uren : voor de kandidaat voor het rijbewijs B die het bekwaamheidsgetuigschrift bedoeld in artikel 10 van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B wenst te behalen met het oog op het verkrijgen van een voorlopig rijbewijs zonder begeleider. Behalve voor de houder van een voorlopig rijbewijs met begeleider die een voorlopig rijbewijs zonder begeleider wenst te behalen;

7° dertig uren : voor de kandidaat die slaagt in het theoretisch examen, die 18 is, die voldoet aan de voorwaarden bepaald door de Waalse Minister, en die het praktisch examen, bedoeld in artikel 23, § 1, 2°, van de wet van 16 maart 1968 betreffende de politie over het wegverkeer rechtstreeks wenst af te leggen, met het oog op het behalen van een rijbewijs van categorie B.

De opleiding bedoeld in het tweede lid, 1° /2 en 4° /1 gaat over de materies bedoeld in bijlage 5/1.

De opleiding bedoeld in het tweede lid, 2°, e), gaat over de materies bedoeld in bijlage 5/2.

Artikel 16.

De verplichting tot het volgen van het aantal uren voorgeschreven in de artikelen 14 en 15 is niet van toepassing op de houders van een Belgisch, een Europees of een buitenlands rijbewijs bedoeld in artikel 23, § 2, 1° van de wet, van een voorlopig rijbewijs, die lessen volgen om hun rijvaardigheid tot het sturen van voertuigen van de categorie waarvoor het document geldig is, te vervolmaken.

Voor het in de artikelen 14 en 15 bepaalde aantal uren mogen de in twee verschillende zetels van één rijschool of de in twee verschillende rijscholen gevolgde uren samengeteld worden.

De gevolgde lesuren in een rijschool worden in aanmerking genomen worden gedurende een termijn van drie jaar.

Voor wat betreft het Waals Gewest, worden de woorden ″in de artikelen 14 en 15″ telkens vervangen door de woorden ″in de artikelen 14, 14bis en 15″.

HOOFDSTUK III. — Het rijbewijs

Afdeling I. — Afgifte

Artikel 17.

§1. Het rijbewijs komt overeen met het model van bijlage 1.

Het rijbewijs wordt uitgereikt door de overheid bedoeld in artikel 7, tegen afgifte van een degelijk ingevulde aanvraag om een rijbewijs. Het model van de aanvraag om een rijbewijs wordt bepaald door de Federale Overheidsdienst Mobiliteit en Vervoer. Deze aanvraag bevat de toestemming van de aanvrager voor het gebruik van zijn foto en het elektronisch beeld van zijn handtekening uit het Rijksregister van de natuurlijke personen, zoals bedoeld in artikel 6bis, § 1, 1°, van de wet van 19 juli 1991 betreffende de bevolkingsregisters, de identiteitskaarten, de vreemdelingenkaarten en de verblijfsdocumenten en tot wijziging van de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen, voor de vervaardiging van het rijbewijs.

Zie Ministerieel besluit van 27 maart 1998 tot bepaling van de modellen van de documenten bedoeld in het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs.

Deze aanvraag is vergezeld van :

1° een foto van de aanvrager die voldoet aan de door de minister vastgestelde normen, indien de foto, bedoeld in het tweede lid, niet gebruikt kan worden voor de vervaardiging van het rijbewijs;

2° de verklaringen betreffende de lichamelijke en visuele geschiktheid of, in voorkomend geval, de attesten voorgeschreven in de artikelen 41, §§ 2 of 3, 44, § 5 en 45, tweede lid. Het attest voorgeschreven in artikel 44, § 5 is niet vereist indien de kandidaat houder is van een nog geldig rijbewijs, waarvoor het attest reeds aangeboden werd;

3° een verklaring op eer waarin gesteld wordt dat de aanvrager geen houder is van een Europees rijbewijs, behalve in het in § 2, 3 of 4 bedoelde geval;

4° in voorkomend geval, de rechtvaardiging van de ingeroepen vrijstelling van het theoretische examen of het praktische examen.

Het rijbewijs is uitgereikt binnen een termijn van drie jaar te rekenen vanaf de datum van het slagen voor het praktische examen bedoeld in de artikelen 29, 2° en 33 en in artikel 21 van het koninklijk besluit van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E. Zoniet moet de kandidaat opnieuw scholing volgen en een nieuw theoretisch en praktisch examen afleggen.

Elk rijbewijs dat niet wordt afgegeven binnen een termijn van drie maanden na de aanvraag, wordt vernietigd door de overheid bedoeld in artikel 7.

De minister of zijn gemachtigde bepaalt de bestemming die moet worden gegeven aan de aanvraagformulieren.

§2. Indien de aanvrager, overeenkomstig artikel 27, 2°, een Europees rijbewijs of een buitenlands rijbewijs voorlegt, bedoeld in artikel 23, § 2, 1° van de wet, ondertekent hij een verklaring waarbij bevestigd wordt dat het rijbewijs authentiek en nog geldig is ; het rijbewijs wordt afgegeven aan de overheid bedoeld in artikel 7.

Indien het een Europees rijbewijs betreft, wordt het teruggezonden naar de overheid die het heeft uitgereikt, met vermelding van de redenen voor die terugzending. Indien het om een buitenlands rijbewijs gaat, wordt dat rijbewijs bewaard door de in artikel 7 genoemde overheid en aan de houder teruggegeven wanneer deze niet meer voldoet aan de voorwaarden die in artikel 3, § 1, voor het verkrijgen van een rijbewijs gesteld worden, tegen teruggave van het Belgische rijbewijs.

§ 3. Er mag geen rijbewijs worden afgegeven aan de aanvrager die reeds houder is van een Europees rijbewijs, behalve in het geval bedoeld in § 2.

Indien het Belgisch of Europees rijbewijs werd afgegeven na de inwisseling van een niet-Europees rijbewijs, mag een rijbewijs ook worden afgegeven als de titularis niet meer wenst dat code 70 bij een categorie vermeld wordt. In dit geval beroept de titularis zich niet op de vrijstelling bedoeld in artikel 27, 2°, volgt hij de in artikel 5, § 1 bedoelde scholing voorzien voor het bekomen van deze categorie, en bekomt hij een rijbewijs waarop code 70 niet langer vermeld wordt bij de categorie waarvoor de aanvraag om een Belgisch rijbewijs werd ingediend overeenkomstig de procedure bedoeld in § 1 en desgevallend bij andere categorieën overeenkomstig artikel 20. Het Belgisch of Europees rijbewijs met code 70 wordt teruggegeven aan de overheid bedoeld in artikel 7. Indien het een Europees rijbewijs betreft, wordt het teruggezonden naar de overheid die het heeft uitgereikt, met vermelding van de redenen voor die terugzending.

Er mag geen rijbewijs worden afgegeven aan de aanvrager die reeds houder is van een Europees rijbewijs die het voorwerp uitmaakt van een nationale beperking, een schorsing of een intrekking in een andere lidstaat van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte.

§ 4. De aanvrager die houder is van een nog geldig attest zoals bedoeld in artikel 69, § 2, bekomt een rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs dat enkel geldig is buiten het weekend en feestdagen, zoals bepaald in artikel 38, § 2bis, van de wet. De administratieve geldigheidsduur van dit rijbewijs is beperkt tot de duur van het verval waaraan de houder is onderworpen overeenkomstig artikel 38, § 2bis van de wet.

De aanvrager die houder is van een nog geldig attest zoals bedoeld in artikel 69, § 3, bekomt een rijbewijs dat enkel geldig is voor de categorieën waarop het verval niet van toepassing is. De administratieve geldigheidsduur van dit rijbewijs is beperkt tot de duur van dit verval.

In het geval bedoeld in artikel 69, § 8, derde lid, bekomt de aanvrager een rijbewijs geldig voor de categorieën waarop hij krachtens artikel 72, § 4, tweede lid, recht heeft.

In het geval bedoeld in artikel 69, § 9, derde lid, verkrijgt de aanvrager een nieuw rijbewijs of het als zodanig geldend bewijs waarvan de administratieve geldigheidsduur wordt beperkt tot de duur bepaald in het attest in voorkomend geval. In voorkomend geval kan dit rijbewijs of dit als zodanig geldend bewijs hernieuwd worden met een nieuw rijgeschiktheidsattest met vermelding van voorwaarden of beperkingen, overeenkomstig artikel 73.

In de gevallen bedoeld in het eerste tot het vierde lid of in artikel 73/2, stuurt de griffier, indien de aanvrager houder van een Europees rijbewijs is, het Europees rijbewijs naar de overheid bedoeld in artikel 7 overeenkomstig artikel 69, § 2, vierde lid, § 3, vierde lid, § 8, tweede lid, § 9, tweede lid of 73/2, § 3. Na toepassing van artikel 57, wordt het Europees rijbewijs teruggezonden naar de overheid die het heeft uitgereikt, met vermelding van de redenen voor die terugzending. Na het verstrijken van de duur van het verval van het recht tot sturen, kan de bestuurder een Belgische rijbewijs aanvragen overeenkomstig dit artikel.

Artikel 18.

De minimumleeftijd voor het behalen van een rijbewijs is vastgesteld op :

1° 16 jaar voor de categorieën AM en G;

2° 18 jaar voor de categorieën A1, B, B+E, C1 en C1+E.

De leeftijd is evenwel vastgesteld op 16 jaar voor de houders van een Europees rijbewijs behaald in een andere lidstaat geldig voor de categorie A1;

3° 20 jaar voor de categorie A2.

De leeftijd is evenwel vastgesteld op 18 jaar voor de houders van een Europees rijbewijs behaald in een andere lidstaat geldig voor de categorie A2;

4° 21 jaar voor de categorieën C, C+E, D1 en D1+E.

Een kandidaat van ten minste 18 jaar kan evenwel een rijbewijs geldig voor de categorieën C, C+E, D1 en D1+E behalen, op voorwaarde dat hij houder is van een getuigschrift van basiskwalificatie zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E;

5° 24 jaar voor de categorie A, behalve als de kandidaat sinds ten minste twee jaar houder is van een rijbewijs geldig voor de categorie A2, in welk geval de leeftijd 22 jaar is.

De leeftijd is evenwel vastgesteld op 20 jaar voor de houders van een Europees rijbewijs behaald in een andere lidstaat geldig voor de categorie A;

6° 24 jaar voor de categorieën D en D+E.

Een kandidaat van ten minste 18 jaar kan evenwel een rijbewijs geldig voor de categorieën D en D+E behalen, op voorwaarde dat hij houder is van een getuigschrift van basiskwalificatie zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E.

Afdeling II. — Geldigheid

Artikel 19.

§1. Het rijbewijs wordt geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie AM, A1, A2, A, B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E of G.

§2. Een kandidaat van minder dan 21 jaar die het praktisch examen met een voertuig van de categorie C heeft afgelegd, ontvangt een rijbewijs enkel geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie C1, behalve als hij houder is van een getuigschrift van basiskwalificatie zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E.

Wanneer de houder de leeftijd van 21 jaar bereikt, kan hij een rijbewijs geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie C behalen, zonder de scholing te moeten doorlopen en een nieuw theoretisch en praktisch examen te moeten afleggen. De in artikel 49 voorgeschreven procedure is van toepassing.

§3. Een kandidaat van minder dan 24 jaar die het praktisch examen met een voertuig van de categorie D heeft afgelegd, ontvangt een rijbewijs enkel geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie D1, behalve als hij houder is van een getuigschrift van basiskwalificatie zoals bedoeld in het koninklijk besluit van 4 mei 2007 betreffende het rijbewijs, de vakbekwaamheid en de nascholing van bestuurders van voertuigen van de categorieën C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E.

Wanneer de houder de leeftijd van 24 jaar bereikt, kan hij een rijbewijs geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie D behalen, zonder de scholing te moeten doorlopen en een nieuw theoretisch en praktisch examen te moeten afleggen. De in artikel 49 voorgeschreven procedure is van toepassing.

§4. Het rijbewijs geldig voor de categorie G, afgeleverd aan een kandidaat die jonger is dan 18 jaar, laat enkel toe voertuigen te besturen van de categorie G waarvan de maximaal toegelaten massa niet meer is dan 20 000 kg. Deze beperking wordt vermeld op het rijbewijs onder de vorm van de in bijlage 7 voorziene code.

De houder van het rijbewijs, bedoeld in het eerste lid, mag, eenmaal de leeftijd van 18 jaar is bereikt, alle voertuigen van de categorie G besturen, zonder hiervoor een nieuw rijbewijs te moeten behalen.

Artikel 20.

§1. De geldigheid van de rijbewijzen wordt bepaald als volgt :

1° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie A1 wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie AM;

2° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie A2 wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorieën AM en A1;

3° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie A wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorieën AM, A1 en A2;

4° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie B wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie AM;

5° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie C wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorieën AM, B en C1;

6° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie D wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorieën AM, B en D1;

7° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie C1 wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorieën AM en B;

8° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie D1 wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorieën AM en B;

9° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorieën C1+E, C+E, D1+E of D+E wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie B+E;

10° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie C+E wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorieën C1+E en G;

11° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorieën C1+E en D1 wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie D1+E;

12° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie D+E wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie D1+E;

13° het rijbewijs geldig verklaard voor de categorieën C+E en D wordt eveneens geldig verklaard voor het besturen van voertuigen van de categorie D+E;

14° het rijbewijs met de code 78 is slechts geldig voor het besturen van voertuigen uitgerust met een automatische schakeling; deze beperking heeft in voorkomend geval alleen betrekking op bepaalde categorieën, aangeduid op het rijbewijs.

§2. De houder van een rijbewijs geldig voor de categorie B zonder de code 96 mag een samenstel besturen, bestaande uit een voertuig van de categorie B en een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg, mits de maximale toegelaten massa van dit samenstel niet meer dan 3 500 kg bedraagt.

De houder van een rijbewijs geldig voor de categorie B met de code 96 mag een samenstel besturen, bestaande uit een voertuig van de categorie B en een aanhangwagen met een maximale toegelaten massa van meer dan 750 kg, mits de maximale toegelaten massa van dit samenstel niet meer dan 4 250 kg bedraagt.

Het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie B, sinds ten minste twee jaar afgegeven, laat toe voertuigen van de categorie A1 te besturen op voorwaarde dat de houder de opleiding, bedoeld in artikel 15, tweede lid, 2°, b), heeft gevolgd en dat de code 372 bij de categorie B wordt vermeld.

Het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie B, laat toe driewielers van de categorie A te besturen op voorwaarde dat de houder minstens 21 jaar oud is en de opleiding, bedoeld in artikel 15, tweede lid, 2°, d), gevolgd heeft en dat de code 373 bij de categorie B wordt vermeld.

§3. De rijbewijzen geldig verklaard voor de categorie B, B+E C1, C1+E of C laten het besturen van voertuigen van de categorie G toe met een maximale toegelaten massa gelijk aan die van de auto's die onder de dekking van die rijbewijzen mogen bestuurd worden.

§4. Voor het besturen van motorvoertuigen die gebruikt worden als praalwagen en motorvoertuigen die een praalaanhangwagen trekken, die gebruikt worden ter gelegenheid van door de gemeente toegelaten folkloristische manifestaties, of de weg er naartoe ofwel voor proefritten met het oog op die manifestaties, volstaat het rijbewijs geldig verklaard voor categorie B of G en dit ongeacht de massa van het voertuig of het aantal zitplaatsen, en dit voor zover zij niet meer dan 25 km per uur rijden.

§ 5. Op het rijbewijs geldig verklaard voor categorie A2 waarop de code 78 niet voorkomt, wordt de vermelding van de code 78 bij categorie A1 opgeheven.

Op het rijbewijs geldig verklaard voor categorie A waarop de code 78 niet voorkomt, wordt de vermelding van de code 78 bij de categorieën A1 en A2 opgeheven.

§ 6. Code 78 wordt niet aangebracht op het rijbewijs geldig verklaard voor categorie B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E indien de houder van het rijbewijs al houder is van minstens één van de categorieën B, B+E, C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D of D+E, zonder vermelding van code 78.

§ 7. Het rijbewijs geldig verklaard voor de categorie B laat toe industriële voertuigen van speciale constructie, bedoeld in artikel 1, § 2, 76, van het koninklijk besluit van 15 maart 1968 houdende algemeen reglement op de technische eisen waaraan de auto’s, hun aanhangwagens en hun veiligheidstoebehoren moeten voldoen, te besturen op voorwaarde dat, wegens zijn constructie, de snelheid van het voertuig van speciale constructie minder dan of gelijk aan 40 km/u is en dat dit voertuig gebruikt wordt in één van de volgende gevallen:

1° voor een reis tussen bouwplaatsen liggend op een afstand van minder dan 5 km;

2° binnen een havengebied.

Artikel 20bis.

§ 1. De administratieve geldigheidsduur van het rijbewijs bedraagt hoogstens tien jaar.

In afwijking van het eerste lid, heeft het rijbewijs, bedoeld in artikel 21, § 4 en § 5, een administratieve geldigheidsduur van een jaar.

§ 2. De verlenging van het rijbewijs op het moment dat de administratieve geldigheidsduur verstrijkt, is afhankelijk van de voorwaarde dat nog steeds voldaan is aan de bepalingen van dit besluit en gebeurt overeenkomstig de procedure beschreven in artikel 49, eerste lid.

In afwijking van artikel 17, § 2, wordt het Europees rijbewijs waarvan de administratieve geldigheidsduur verstrijkt, hernieuwd overeenkomstig de procedure beschreven in artikel 49, eerste lid, op voorwaarde dat voldaan is aan de bepalingen van dit besluit.

Artikel 21.

§1. Het rijbewijs afgegeven voor het besturen van voertuigen voor de categorieën AM, A, B, B+E en G is geldig voor een onbepaalde duur of voor de door de geneesheer aangegeven duur als de toestemming tot sturen in de tijd beperkt is overeenkomstig de bepalingen van bijlage 6.

Het rijbewijs afgegeven voor het besturen van de voertuigen van de categorieën C1, C, C1+E, C+E, D1, D, D1+E en D+E is geldig voor de duur aangeduid op het attest bedoeld in artikel 44, § 5.

Het Europese rijbewijs afgegeven voor het besturen van voertuigen van de categorieën C1, C, C1+E, C+E, D1, D, D1+E en D+E of voor gelijkwaardige categorieën is geldig voor een periode van vijf jaar, te rekenen vanaf de inschrijvingsdatum in een Belgische gemeente of bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Evenwel, als er op het rijbewijs een kortere geldigheidsduur is vermeld dan deze in dit lid, is die kortere duur van toepassing.

Het in ruil voor een Europees of een buitenlands rijbewijs afgegeven Belgische rijbewijs is geldig voor een volgens eerste en derde lid vastgestelde duur.

§2. Het Belgische of Europese rijbewijs waarvan de houder beantwoordt aan de voorwaarden van het artikel 3, § 1, geldig verklaard voor de categorie A, B of B+E of voor een gelijkwaardige categorie, is geldig voor het besturen van voertuigen van deze categorieën, bestemd voor een van de vervoersdiensten bedoeld in artikel 43, voor de duur aangeduid op het attest bedoeld in artikel 44, § 5.

§3. Het Belgische of Europese rijbewijs dat beperkt is in de tijd overeenkomstig de bepalingen van §§ 1 en 2 wordt vernieuwd op vertoon van het attest bedoeld in de artikelen 41 §§2 of 3, 44, § 5 of 45, tweede lid.

Een nieuw rijbewijs wordt afgegeven, overeenkomstig de procedure voorgeschreven in artikel 49, zonder dat de aanvrager zich moet onderwerpen aan de scholing en een nieuw theoretisch en praktisch examen moet afleggen.

Het nieuwe rijbewijs is geldig voor de duur die aangeduid is op het attest bedoeld in het eerste lid.

§4. Het rijbewijs afgegeven aan een persoon die ingeschreven is in het wachtregister van een Belgische gemeente en die houder is van een attest van immatriculatie, is geldig gedurende een jaar.

Het rijbewijs wordt jaarlijks vernieuwd, overeenkomstig de procedure voorgeschreven in artikel 49, zolang geen uitspraak gedaan is over de aanvraag tot erkenning van hoedanigheid van vluchteling.

§ 5. Het rijbewijs afgegeven aan een persoon die houder is van een bijlage 19 bij het koninklijk besluit van 8 oktober 1981 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, overeenkomstig artikel 3, § 1, is geldig gedurende een jaar.

Het rijbewijs wordt jaarlijks hernieuwd, overeenkomstig de procedure voorgeschreven in artikel 49, zolang geen uitspraak gedaan is over de verblijfsaanvraag van de houder.

Artikel 22.

De administratieve geldigheidsduur en de datum waarop de geldigheidsduur afloopt voor elke categorie worden op het rijbewijs vermeld. De administratieve geldigheidsduur van het rijbewijs wordt beperkt tot de geldigheidsduur van de categorie waarvoor het rijbewijs het langst geldig wordt verklaard.

De geldigheidsduur van het rijbewijs bedoeld in artikel 21, § 2 wordt aangeduid in de rubriek « Beperkingen/vermeldingen », voorafgegaan door de letter « T ». Voor de toepassing van dit lid vraagt de houder, in voorkomend geval, een nieuw rijbewijs aan. De procedure voorgeschreven in artikel 49 is van toepassing.

De eerste afgiftedatum van elke categorie wordt weer overgenomen op elke vervanging van het rijbewijs.

Artikel 23.

De voorwaarden waaronder de bestuurder gemachtigd is te sturen, voorkomend op het attest bedoeld in de artikelen 41 §4, 44, § 5 en 45, tweede lid, worden in de vorm van de codes, bepaald in bijlage 7, overgenomen op het rijbewijs.

Wanneer de kandidaat het praktische examen heeft afgelegd, met van voertuig uitgerust met een automatische schakeling, wordt daarvan in de vorm van de codes bepaald in bijlage 7, melding gemaakt op het rijbewijs. Dit lid is niet van toepassing op de voertuigen van de categorie AM en van de categorie G.

Artikel 24.

Is nietig, elk rijbewijs afgegeven zonder dat aan de bepalingen van dit besluit is voldaan of wanneer blijkt dat het rijbewijs werd afgegeven zonder dat de aanvrager daadwerkelijk een gewone verblijfplaats in België verworven heeft, zelfs als hij beantwoordt aan de voorwaarden van artikel 3, § 1.

Behalve in de gevallen bedoeld in artikel 69, § 2, tweede lid, § 3, tweede lid, § 8, derde lid, en § 9, derde lid en in artikel 73/2, § 2, verliest het rijbewijs zijn geldigheid wanneer aan de houder een nieuw rijbewijs wordt afgegeven.

In de gevallen bedoeld in artikel 69, § 2, tweede lid, § 3, tweede lid, § 8, derde lid, en § 9, derde lid, en in artikel 73/2, § 2, wordt de geldigheid van het Belgisch rijbewijs, bewaard door de griffie, opgeschort tijdens de periode van het verval van het recht tot sturen waaraan de houder onderworpen is en, in voorkomend geval, tot zijn herstel in het recht tot sturen.

Het rijbewijs dat zijn geldigheid verloren heeft, wordt teruggegeven aan de overheid bedoeld in artikel 7.

HOOFDSTUK IV. — Examens

Afdeling I. — Examencentra

Artikel 25. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

§ 1. Het theoretische en praktische examen bedoeld in artikel 23 § 1, 2° en 4° van de wet, worden afgelegd in de examencentra georganiseerd door de instellingen voor de automobielinspectie erkend overeenkomstig de bepalingen van het koninklijk besluit van 23 december 1994 tot vaststelling van de erkenningsvoorwaarden en de regeling van de administratieve controle van de instellingen belast met de controle van de in verkeer gebrachte voertuigen. De praktische examens voor het behalen van een rijbewijs geldig voor de categorie G kunnen, onder de door de Minister bepaalde voorwaarden, ook afgelegd worden in de landbouwscholen en in de landbouwopleidingscentra of in de rijscholen die onderricht verstrekken voor het besturen van voertuigen van de categorie G.

De kandidaten die een theoretische opleiding voor het besturen van de voertuigen van de categorie B hebben gevolgd in een school van het secundair onderwijs kunnen het theoretisch examen voor de categorie B in deze school afleggen.

De kandidaten leggen het theoretische en het praktische examen af ten overstaan van examinatoren, bedoeld in het artikel 26. Het theoretische examen kan eveneens afgelegd worden voor een aangestelde van de instelling, handelend onder de verantwoordelijkheid van de examinator.

§ 2. De Minister bepaalt het aantal van de examencentra, de plaats van hun vestiging, de grenzen van hun territoriale bevoegdheid en de regelen betreffende hun organisatie.

De erkende instellingen gedragen zich voor de uitvoering van hun opdracht naar de onderrichtingen welke hen door de Minister of door zijn gemachtigde gegeven worden.

§ 3. De bepalingen van deze afdeling zijn niet van toepassing op de examens voor het behalen van het rijbewijs voor het besturen van de voertuigen van de categorieën C, C+E, D, D+E of de subcategorieën C1, C1+E, D1 en D1+E.

Artikel 25. Vlaams Gewest

§ 1. Het theoretische en praktische examen bedoeld in artikel 23 § 1, 2° en 4° van de wet, worden afgelegd in de examencentra georganiseerd door de instellingen voor de automobielinspectie erkend overeenkomstig de bepalingen van het koninklijk besluit van 23 december 1994 tot vaststelling van de erkenningsvoorwaarden en de regeling van de administratieve controle van de instellingen belast met de controle van de in verkeer gebrachte voertuigen. De praktische examens voor het behalen van een rijbewijs geldig voor de categorie G kunnen, bij besluit van de Vlaamse Regering bepaalde voorwaarden, ook afgelegd worden in de landbouwscholen en in de landbouwopleidingscentra of in de rijscholen die onderricht verstrekken voor het besturen van voertuigen van de categorie G.

§ 2. Het aantal examencentra, de plaatsen waar ze gevestigd zijn, de grenzen van hun territoriale bevoegdheid en de regels betreffende hun organisatie worden bij besluit van de Vlaamse Regering bepaald.

De erkende instellingen gedragen zich voor de uitvoering van hun opdracht naar de onderrichtingen welke hen door de Minister of door zijn gemachtigde gegeven worden.

§ 2/1. De instellingen die instaan voor het afnemen van examens om een rijbewijs te behalen, delen de informatie die vermeld is in de documenten die ze afgegeven aan kandidaten, elektronisch mee aan het Departement. Het Departement bepaalt de modaliteiten daarvoor en bepaalt de vorm waarin de informatie wordt opgesteld en aan het Departement wordt bezorgd.

Artikel 25. Waals Gewest

§ 1. Het theoretische en praktische examen bedoeld in artikel 23 § 1, 2° en 4° van de wet, worden afgelegd in de examencentra georganiseerd door de instellingen voor de automobielinspectie erkend overeenkomstig de bepalingen van het koninklijk besluit van 23 december 1994 tot vaststelling van de erkenningsvoorwaarden en de regeling van de administratieve controle van de instellingen belast met de controle van de in verkeer gebrachte voertuigen. De praktische examens voor het behalen van een rijbewijs geldig voor de categorie G kunnen, onder de door de Waalse Minister bepaalde voorwaarden, ook afgelegd worden in de landbouwscholen en in de landbouwopleidingscentra of in de rijscholen die onderricht verstrekken voor het besturen van voertuigen van de categorie G.

§ 2. De Waalse Minister bepaalt het aantal van de examencentra, de plaats van hun vestiging, de grenzen van hun territoriale bevoegdheid en de regelen betreffende hun organisatie.

De erkende instellingen gedragen zich voor de uitvoering van hun opdracht naar de onderrichtingen welke hen door de Waalse Minister of door zijn gemachtigde gegeven worden.

§ 4. De examencentra verstrekken de kandidaten voor het rijbewijs van categorie B die in het examen bedoeld in artikel 23, § 1, 4^o, van de wet betreffende de politie over het wegverkeer van 16 maart 1968 zijn geslaagd, het slaagattest waarvan het model door de Waalse Minister wordt bepaald.

§ 5. Met het oog op het verkrijgen van een voorlopig rijbewijs zonder begeleider, kunnen de examencentra, volgens de door de Waalse Minister of zijn afgevaardigde bepaalde modaliteiten, het bekwaamheidscertificaat bedoeld in artikel 10, tweede lid, van het koninklijk besluit van 10 juli 2006 betreffende het rijbewijs voor voertuigen van categorie B verstrekken aan de kandidaten voor het rijbewijs van categorie B die bewezen hebben dat ze bekwaam zijn alleen te sturen.

§ 6. De bekwaamheid om alleen te sturen wordt bewezen door het slagen voor de test over de technische rijvaardigheden, georganiseerd door de examencentra.

De test over de technische rijvaardigheden heeft betrekking op de onderwerpen vermeld in bijlage 5 en de duur ervan mag niet minder dan dertig minuten bedragen. De test wordt becijferd op de manier vermeld in bijlage 5.

De inschrijving voor de test over de technische rijvaardigheden gebeurt volgens de modaliteiten en op de manier goedgekeurd door de Waalse Minister of diens afgevaardigde.

De kandidaat voor het rijbewijs B, die 18 jaar oud is, en die zich aan de test over de technische rijvaardigheden wenst te onderwerpen, behaalt eerst :

a) het slaagattest voor de risicoperceptietest;

b) het getuigschrift van praktisch rijonderricht afgegeven door een erkende rijschool of, in voorkomend geval, het geldig voorlopig rijbewijs B waarvan hij sinds minstens drie maanden houder is.

Na twee opeenvolgende mislukkingen voor de test over de technische rijvaardigheden, volgt de kandidaat voor het rijbewijs B zes uren les in een erkende rijschool vóór hij opnieuw deelneemt aan de test.

Het bekwaamheidsgetuigschrift, waarvan het model door de Waalse Minister wordt bepaald, heeft een geldigheidsperiode van maximum achttien maanden.

§ 7. De risicoperceptietest wordt georganiseerd door de examencentra. De test wordt afgelegd in de vorm van een audiovisuele proef en de duur ervan mag niet meer dan dertig minuten bedragen.

De test wordt becijferd en verbeterd op de manier vermeld in bijlage 5.

De inschrijving voor de risicoperceptietest gebeurt volgens de modaliteiten en op de manier goedgekeurd door de Waalse Minister of diens afgevaardigde.

De kandidaat voor het rijbewijs B die zich aan de risicoperceptietest wenst te onderwerpen, meldt zich bij het examencentrum met zijn slaagattest van het theoretisch examen dat van minder dan drie jaar dateert.

Na twee opeenvolgende mislukkingen voor de risicoperceptietest, kan de kandidaat voor het rijbewijs B een nieuwe test afleggen uitsluitend op vertoon van een nieuw getuigschrift van onderricht afgegeven door een erkende rijschool.

De geldigheid van het slaagattest van de risicoperceptietest, waarvan het model door de Waalse Minister wordt bepaald, is beperkt tot de geldigheid van het slaagattest van het theoretische examen dat de kandidaat heeft afgelegd tijdens de test.

§ 8. De tests over de technische rijvaardigheden en de risicoperceptie worden in de Franse taal of de Duitse taal afgelegd.

De kandidaten voor het rijbewijs B, die de Franse taal of de Duitse taal niet machtig zijn, kunnen deze tests in het Nederlands of het Engels afleggen, bijgestaan door een tolk die onder de beëdigde vertalers wordt gekozen door het examencentrum en door de kandidaat betaald wordt.

De risicoperceptietest kan zodanig georganiseerd worden dat meerdere kandidaten voor het rijbewijs van categorie B die eenzelfde taal spreken en verstaan, worden gegroepeerd.

§ 9. De kandidaat voor het rijbewijs B moet zich schikken naar de aanwijzingen gegeven door de examinatoren tijdens de uitvoering van de risicoperceptietest.

Wanneer de examinator een onregelmatigheid vaststelt van de kandidaat voor het rijbewijs B, schorst hij zijn evaluatie, in voorkomend geval, na een voorlopige inhouding van de gegevens die onregelmatig in het bezit zijn van de kandidaat. De kandidaat wordt op de hoogte gebracht van de relevante feitelijke gegevens en van de stukken tot vastlegging van de onregelmatigheid die werd vastgesteld. De kandidaat als hij meerderjarig is, wordt onmiddellijk gehoord over zijn toelichting en verdedigingsmiddelen wat betreft de onregelmatigheid die hem wordt verweten. De minderjarige kandidaat wordt gehoord in het bijzijn van één van zijn ouders of van de persoon bekleed met het ouderlijk gezag. Na het verhoor, wordt een proces-verbaal van verhoor in twee exemplaren opgesteld dat door de examinator en de kandidaat en in voorkomend geval door de ouders of voogden moet worden ondertekend. Één van de twee exemplaren wordt afgegeven aan de kandidaat of in voorkomend geval aan de ouders of de voogden van de kandidaat; het ander exemplaar wordt door het examencentrum bewaard. De examinator maakt gewag van de feiten en middelen en beslist of er al dan niet een onregelmatigheid was. Als er een onregelmatigheid geweest is, zakt de kandidaat voor de risicoperceptietest en wordt hij uitgesloten tijdens de twaalf volgende maanden vooraleer hij de test opnieuw kan afleggen. De examinator deelt aan de kandidaat de beslissing mee die tegen hem genomen is, alsook de motiveringen dit tot de aanneming ervan hebben geleid. De kandidaat kan een beroep indienen bij de beroepscommissie bedoeld in artikel 47.

§ 10. De kandidaten waarvan het mentale of intellectuele vermogen of de graad van alfabetisme ontoereikend is, kunnen, op hun verzoek, de risicoperceptietest afleggen in een speciale zitting waarvan de nadere regels goedgekeurd zijn door de Waalse minister of diens afgevaardigde. De betrokkene levert het bewijs dat hij zich in een van deze gevallen bevindt door het overleggen van, inzonderheid, een getuigschrift of attest van een centrum voor leerlingenbegeleiding, een instituut voor buitengewoon onderwijs, een centrum voor observatie of begeleiding of een centrum voor beroepsoriëntering, waarvan het model door de Waalse Minister of diens afgevaardigde is goedgekeurd.

Het getuigschrift of attest bedoeld in het eerste lid kan evenwel door andere instellingen afgeleverd worden die door de Waalse Minister aangewezen zijn.

Afdeling II. — Examinatoren

Artikel 26. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

§1. De examinatoren belast met het theoretische en het praktische examen worden aangeworven en bezoldigd door de in artikel 25 bedoelde instellingen, of door een rechtspersoon die deze laatsten groepeert. Ze zijn door de Minister of zijn gemachtigde erkend.

De Minister kan, na betrokkene en desgevallend de directeur van de instelling te hebben gehoord, de erkenning van de examinatoren opschorten voor een termijn van acht dagen tot een jaar, of ze intrekken wegens het niet naleven van de bepalingen van dit besluit.

§2. Om te worden erkend moeten de betrokkenen voldoen aan de volgende voorwaarden:

1° onderdaan zijn van een van de Lid-Staten van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte;

2° ten minste 25 jaar oud zijn;

3° van onberispelijk zedelijk gedrag zijn;

4° niet vervallen zijn of vervallen geweest zijn van het recht om een motorvoertuig te besturen. Dit verbod is niet van toepassing bij uitwissing van de veroordeling of bij herstel in eer en rechten en op voorwaarde dat er voldaan is aan de onderzoeken die krachtens artikel 38 van de wet worden opgelegd;

5° houder zijn van ten minste één van de diploma's, getuigschriften of brevetten die in aanmerking worden genomen voor toelating tot de niveaus A, B of C, in de overheidsdiensten van de Staat, zoals bedoeld in het eerste hoofdstuk van bijlage 1 van het koninklijk besluit van 2 oktober 1937 houdende het statuut van het rijkspersoneel, of houder zijn van een buitenlands diploma, getuigschrift of brevet dat als gelijkwaardig werd erkend conform hoofdstuk II van dezelfde bijlage. De vereiste om houder te zijn van een van deze diploma's vervalt echter indien de betrokkene een beroepservaring van ten minste 5 jaar op het gebied van de praktische rijopleiding kan aantonen;

6° voltooien van een basis- opleidingsprogramma en slagen voor een examen over de materie bedoeld in bijlage 19. De inhoud en de modaliteiten van de organisatie van de basisopleiding en het examen zijn goedgekeurd door de minister of zijn gemachtigde. Examinatoren moeten tevens voldoen aan de regels inzake verplichte kwaliteitswaarborging en periodieke bijscholing voorzien in artikel 26quater;

7° geschikt bevonden zijn bij een geneeskundig onderzoek;

8° indien het een examinator voor de categorie B betreft, ten minste drie jaar houder zijn van een Belgisch of Europees rijbewijs dat geldt voor de categorie B.

De examinatoren voor de andere categorieën zijn ten minste vijf jaar houder van een Belgisch of Europees rijbewijs dat geldt voor de categorie van motorvoertuigen waarvoor de betrokkene als examinator belast zal zijn met het beoordelen van het praktische examen.

De voorwaarden bedoeld in 5° en 6° gelden niet voor de examinatoren die op 1 januari 1989 in dienst waren.

§3. De functie van examinator is onverenigbaar met elke functie van instructeur in een erkende rijschool.

Niemand mag de functie van examinator uitoefenen bij een examen dat door een van zijn bloed- of aanverwanten tot en met de vierde graad wordt afgelegd.

De examinator mag niet optreden als begeleider behalve voor zijn echtgenoot, kinderen, pleegkinderen of voor deze van zijn echtgenoot.

Artikel 26. Vlaams Gewest

De Vlaamse minister kan, na betrokkene en desgevallend de directeur van de instelling te hebben gehoord, de erkenning van de examinatoren opschorten voor een termijn van acht dagen tot een jaar, of ze intrekken wegens het niet naleven van de bepalingen van dit besluit.

§2. Om te worden erkend moeten de betrokkenen voldoen aan de volgende voorwaarden:

1° onderdaan zijn van een van de Lid-Staten van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte;

2° ten minste 25 jaar oud zijn;

3° van onberispelijk zedelijk gedrag zijn;

5° houder zijn van ten minste een van de diploma’s, getuigschriften of brevetten die in aanmerking worden genomen voor toelating tot niveau A, B of C van de overheidsdiensten van de Vlaamse of federale overheid, of houder zijn van een buitenlands diploma, getuigschrift of brevet dat als gelijkwaardig is erkend, of een beroepservaring van ten minste vijf jaar op het gebied van de praktische rijopleiding aantonen;

6° voltooien van een basis- opleidingsprogramma en slagen voor een examen over de materie bedoeld in bijlage 19. De inhoud en de modaliteiten van de organisatie van de basisopleiding en het examen zijn goedgekeurd door de Vlaamse minister of zijn gemachtigde. Examinatoren moeten tevens voldoen aan de regels inzake verplichte kwaliteitswaarborging en periodieke bijscholing voorzien in artikel 26quater;

7° geschikt bevonden zijn bij een geneeskundig onderzoek;

8° indien het een examinator voor de categorie B betreft, ten minste drie jaar houder zijn van een Belgisch of Europees rijbewijs dat geldt voor de categorie B.

De examinatoren voor de overige categorieën zijn houders van een Belgisch of Europees rijbewijs dat geldt voor de betrokken categorie. Daarnaast zijn zij gekwalificeerde examinatoren voor het rijbewijs van categorie B en hebben zij die taak gedurende ten minste drie jaar uitgeoefend. Het vereiste van drie jaar werkervaring als examinator in B kan vervallen indien de examinator kan aantonen dat hij aan één van de volgende voorwaarden voldoet :

a) ten minste vijf jaar houder zijn van een rijbewijs dat geldt voor de categorieën van motorvoertuigen voor dewelke hij als examinator belast is met het afnemen van het praktische examen, ofwel;

b) geslaagd zijn voor een hoger theoretisch en praktisch rijvaardigheidsexamen dan nodig is voor het behalen van een rijbewijs.

De voorwaarden bedoeld in 5° en 6° gelden niet voor de examinatoren die op 1 januari 1989 in dienst waren.

§3. De functie van examinator is onverenigbaar met elke functie van instructeur in een erkende rijschool.

Niemand mag de functie van examinator uitoefenen bij een examen dat door een van zijn bloed- of aanverwanten tot en met de vierde graad wordt afgelegd.

De examinator mag niet optreden als begeleider behalve voor zijn echtgenoot, kinderen, pleegkinderen of voor deze van zijn echtgenoot.

Artikel 26. Waals Gewest

De Waalse Minister of diens afgevaardigde kan, na betrokkene en desgevallend de directeur van de instelling te hebben gehoord, de erkenning van de examinatoren opschorten voor een termijn van acht dagen tot een jaar, of ze intrekken wegens het niet naleven van de bepalingen van dit besluit.

§2. Om te worden erkend moeten de betrokkenen voldoen aan de volgende voorwaarden:

1° onderdaan zijn van een van de Lid-Staten van de Europese Unie of van de Europese Economische Ruimte;

2° ten minste 25 jaar oud zijn;

3° van onberispelijk zedelijk gedrag zijn;

5° houder zijn van ten minste één van de diploma’s, getuigschriften of brevetten die in aanmerking worden genomen voor toelating tot niveau A, B of C van de Waalse overheidsdiensten, of houder zijn van een buitenlands diploma, getuigschrift of brevet dat als gelijkwaardig is erkend, of een beroepservaring van ten minste vijf jaar op het gebied van de praktische rijopleiding aantonen;

6° voltooien van een basis- opleidingsprogramma en slagen voor een examen over de materie bedoeld in bijlage 19. De inhoud en de modaliteiten van de organisatie van de basisopleiding en het examen zijn goedgekeurd door de Waalse Minister of zijn gemachtigde. Examinatoren moeten tevens voldoen aan de regels inzake verplichte kwaliteitswaarborging en periodieke bijscholing voorzien in artikel 26quater;

7° geschikt bevonden zijn bij een geneeskundig onderzoek;

8° indien het een examinator voor de categorie B betreft, ten minste drie jaar houder zijn van een Belgisch of Europees rijbewijs dat geldt voor de categorie B.

De examinatoren voor de overige categorieën zijn houders van een Belgisch of Europees rijbewijs dat geldt voor de betrokken categorie. Daarnaast zijn zij gekwalificeerde examinatoren voor het rijbewijs van categorie B en hebben zij die taak gedurende ten minste drie jaar uitgeoefend. Het vereiste van erkenning voor categorie B als examinator in B kan vervallen indien de examinator kan aantonen dat hij aan één van de volgende voorwaarden voldoet :

a) ten minste vijf jaar houder zijn van een rijbewijs dat geldt voor de categorieën van motorvoertuigen voor dewelke hij als examinator belast is met het afnemen van het praktische examen, ofwel;

b) geslaagd zijn voor een hoger theoretisch en praktisch rijvaardigheidsexamen dan nodig is voor het behalen van een rijbewijs.

De voorwaarden bedoeld in 5° en 6° gelden niet voor de examinatoren die op 1 januari 1989 in dienst waren.

§3. De functie van examinator is onverenigbaar met elke functie van instructeur in een erkende rijschool.

Niemand mag de functie van examinator uitoefenen bij een examen dat door een van zijn bloed- of aanverwanten tot en met de vierde graad wordt afgelegd.

De examinator mag niet optreden als begeleider behalve voor zijn echtgenoot, kinderen, pleegkinderen of voor deze van zijn echtgenoot.

Artikel 26bis. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

§ 1. De basisopleiding, bedoeld in artikel 26, § 2, 6° wordt gegeven door de opleidingscentra erkend door de minister of zijn gemachtigde.

De opleidingsprogramma's voor de basisopleiding zijn als volgt gegroepeerd :

1° programma A voor de categorieën AM, A1, A2 en A;
2° programma B voor de categorieën B, B+E en G;
3° programma C voor de categorieën C1, C1+E, C en C+E;
4° programma D voor de categorieën D1, D1+E, D en D+E.

De opleidingsprogramma’s bestaan uit twee delen:

1° een groepsspecifiek deel dat zich minstens richt op het verkrijgen van de kennis en vaardigheden beschreven onder de punten B, C en E van bijlage 19;

2° een gemeenschappelijk opleidingsprogramma dat bestaat uit de materie opgesomd onder de punten A, D en F van bijlage 19. Dit gemeenschappelijk opleidingsprogramma moet echter niet gevolgd worden als de kandidaat-examinator het reeds met succes afgerond heeft in het kader van een voorafgaande erkenning.

§ 2. De erkenning van een opleidingscentrum voor de basisopleiding wordt toegekend voor het geven van de basisopleiding aan examinatoren belast met het afnemen van praktische rijexamens.

Om erkend te worden moet het opleidingscentrum aan de volgende voorwaarden voldoen :

1° deel uitmaken of deel uit hebben gemaakt, gedurende minstens twee jaar, van een organisme dat actief is in het domein van de organisatie van examens voor het behalen van het rijbewijs of deel uitmaken van een groepering waarbij de centra die examens voor het rijbewijs afnemen zijn aangesloten;

2° houder zijn van een ISO-certificaat, Qfor, EFQM, of andere certificaten of kwaliteitbeoordelingssystemen die erkend zijn op het gebied van opleiding;

3° minimaal een opleidingsprogramma voor de basisopleiding A, B, C of D voorstellen, waarin alle kennis en vaardigheden die vereist worden in bijlage 19 worden behandeld.

Elk opleidingscentrum verplicht zich ertoe de basisopleiding te geven in overeenstemming met het goedgekeurde opleidingsprogramma;

4° zich ertoe verbinden om, volgens de modaliteiten bepaald door de minister of zijn gemachtigde, elke wijziging van het programma voor te leggen aan de Brussel Mobiliteit die de wijzigingen goedkeurt of afwijst binnen een termijn van 60 dagen;

5° beschikken over gepaste infrastructuur en pedagogisch materiaal, en kunnen beschikken over een voertuig van elke categorie;

6° instructeurs in dienst hebben die beschikken over een opleiding in de onderwezen materie en die tevens beschikken over een afdoende professionele ervaring of een opleiding in didactiek en pedagogiek.

De instructeurs voor het praktijkgedeelte van de opleiding moeten minstens vier jaar houder zijn van een rijbewijs B, en minstens drie jaar van een rijbewijs dat geldt voor de overige betrokken categorieën;

6° aanstellen van een directeur die het opleidingscentrum vertegenwoordigt bij de overheid en die verantwoordelijk is voor de organisatie van de basisopleiding en de administratieve taken.

§ 3. De erkenningsaanvraag wordt ingediend bij de Brussel Mobiliteit. Zij moet alle informatie bevatten waaruit blijkt dat voldaan is aan de voorwaarden bedoeld in artikel 26 bis, § 2.

De erkenning van een opleidingscentrum geldt slechts voor de basisopleiding of de basisopleidingen die deel uitmaakten van het goedkeuringsdossier, overeenkomstig § 2, tweede lid, 3° en geldt enkel voor de rijbewijscategorieën waarvoor de rijexamens worden georganiseerd door het organisme waarvan het opleidingscentrum deel uitmaakt of door de examencentra aangesloten bij de groepering waarvan het opleidingscentrum deel uitmaakt.

De minister geeft de erkenning binnen een termijn van drie maanden te rekenen vanaf de kennisgeving van de volledigheid van de aanvraag. De erkenning geldt voor een periode van vijf jaar en wordt verlengd indien hiervoor een aanvraag wordt gedaan bij de Brussel Mobiliteit.

Bij de aanvraag van de erkenning van het opleidingscentrum worden de documenten gevoegd die nader zijn bepaald door de minister of zijn gemachtigde.

§ 4. Bij de aanvraag tot vernieuwing van de erkenning dient minstens de informatie te worden meegedeeld waaruit blijkt dat aan elk van de in § 2 vermelde voorwaarden is voldaan.

De aanvraag tot vernieuwing van de erkenning moet worden ingediend ten laatste drie maanden voor de vervaldatum van de geldigheid van de erkenning.

De minister levert de erkenning af binnen een termijn van drie maanden te rekenen vanaf de datum waarop de aanvrager in kennis werd gesteld van de volledigheid van zijn aanvraag.

§ 5. De minister verleent een erkenningsnummer aan elk erkend opleidingscentrum. De toekenning van de erkenning alsook van de vernieuwing van de erkenning worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

§ 6. De erkenningsaanvraag van een opleidingscentrum of de aanvraag tot verlenging van de erkenning geeft aanleiding tot de betaling van een retributie van 1000 euro. De betalingsmodaliteiten worden bepaald door de minister of zijn gemachtigde.

Elk opleidingscentrum is een jaarlijkse retributie van 250 euro verschuldigd om de kosten van administratie en controle te dekken. Deze retributie wordt ten laatste op 31 maart van het betreffende jaar betaald.

De bedoelde retributies worden onderworpen aan een automatische indexatie op 1 januari van ieder jaar op basis van de gewone index van de maand november van het vorige jaar. Het resultaat van deze aanpassing wordt afgerond naar boven indien het berekende bedrag hoger is of gelijk is aan 0,50 decimalen of naar beneden indien het berekende bedrag lager is dan 0,50 decimalen.

§ 7. De minister kan, wanneer de in deze afdeling bepaalde voorwaarden niet worden nageleefd en na de directeur van het opleidingscentrum gehoord te hebben, de erkenning van het opleidingscentrum voor een termijn van minstens acht dagen en hoogstens zes maanden schorsen.

Indien de minister ondanks een voorafgaande schorsingsmaatregel van minstens twee maanden vaststelt dat de in deze afdeling bepaalde voorwaarden nog altijd niet worden nageleefd, trekt hij de erkenning van het opleidingscentrum in, na de directeur van het opleidingscentrum gehoord te hebben.

Gedurende de schorsingsperiode of na de intrekkingsbeslissing mag geen enkele theoretische of praktische lessenreeks beginnen.

Het schorsings- of intrekkingsbesluit wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en wordt bij de ingang van de les- en administratielokalen uitgehangen.

§ 8. De minister of zijn gemachtigde kan de inhoud van de opleiding en de erkenningsvoorwaarden van de opleidingscentra nader bepalen.

Artikel 26bis. Vlaams Gewest

§ 1. De basisopleiding, bedoeld in artikel 26, § 2, 6° wordt gegeven door de opleidingscentra erkend door de Vlaamse minister of zijn gemachtigde.

De opleidingsprogramma's voor de basisopleiding zijn als volgt gegroepeerd :

1° programma A voor de categorieën A1, A2 en A;
2° programma B voor de categorieën AM, B, B+E en G;
3° programma C voor de categorieën C1, C1+E, C en C+E;
4° programma D voor de categorieën D1, D1+E, D en D+E.

Het programma B bestaat uit twee opleidingsdelen :

1° een groepsspecifiek deel dat zich richt op het verkrijgen van de kennis en vaardigheden beschreven onder de punten B, C en E van bijlage 19;

2° een voor alle groepen rijbewijscategorieën gemeenschappelijk opleidingsprogramma dat bestaat uit de materie opgesomd onder de punten A, D en F van bijlage 19.

De opleidingsprogramma's A, C en D zijn minstens gericht op het verkrijgen van de kennis en vaardigheden beschreven onder de punten B, C en E van bijlage 19.

De examinatoren die tussen 1 mei 2013 en 1 augustus 2021 het basisopleidingsprogramma B hebben gevolgd, kunnen examens voor de categorie AM afnemen als zij een bijscholing volgen die zich richt op het verkrijgen van de kennis en vaardigheden beschreven onder de punten B en C van bijlage 19, specifiek voor de categorie AM. De bijscholing wordt gegeven door de opleidingscentra erkend door de Vlaamse minister of zijn gemachtigde.

§ 2. De erkenning van een opleidingscentrum voor de basisopleiding wordt toegekend voor het geven van de basisopleiding aan examinatoren belast met het afnemen van praktische rijexamens.

Om erkend te worden moet het opleidingscentrum aan de volgende voorwaarden voldoen :

2° houder zijn van een ISO-certificaat, Qfor, EFQM, of andere certificaten of kwaliteitbeoordelingssystemen die erkend zijn op het gebied van opleiding;

3° minimaal een opleidingsprogramma voor de basisopleiding A, B, C of D voorstellen, waarin alle kennis en vaardigheden die vereist worden in bijlage 19 worden behandeld.

Elk opleidingscentrum verplicht zich ertoe de basisopleiding te geven in overeenstemming met het goedgekeurde opleidingsprogramma;

4° zich ertoe verbinden om, volgens de modaliteiten bepaald door de Vlaamse minister of zijn gemachtigde, elke wijziging van het programma voor te leggen aan het Departement die de wijzigingen goedkeurt of afwijst binnen een termijn van 60 dagen;

5° beschikken over gepaste infrastructuur en pedagogisch materiaal, en kunnen beschikken over een voertuig van elke categorie;

6° aanstellen van een directeur die het opleidingscentrum vertegenwoordigt bij de overheid en die verantwoordelijk is voor de organisatie van de basisopleiding en de administratieve taken.

§ 3. De erkenningsaanvraag wordt ingediend bij het Departement. Zij moet alle informatie bevatten waaruit blijkt dat voldaan is aan de voorwaarden bedoeld in artikel 26 bis, § 2.

De Vlaamse minister geeft de erkenning binnen een termijn van drie maanden te rekenen vanaf de kennisgeving van de volledigheid van de aanvraag. De erkenning geldt voor een periode van vijf jaar en wordt verlengd indien hiervoor een aanvraag wordt gedaan bij het Departement.

Bij de aanvraag van de erkenning van het opleidingscentrum worden de documenten gevoegd die nader zijn bepaald door de Vlaamse minister of zijn gemachtigde.

§ 4. Bij de aanvraag tot vernieuwing van de erkenning dient minstens de informatie te worden meegedeeld waaruit blijkt dat aan elk van de in § 2 vermelde voorwaarden is voldaan.

De aanvraag tot vernieuwing van de erkenning moet worden ingediend ten laatste drie maanden voor de vervaldatum van de geldigheid van de erkenning.

De Vlaamse minister levert de erkenning af binnen een termijn van drie maanden te rekenen vanaf de datum waarop de aanvrager in kennis werd gesteld van de volledigheid van zijn aanvraag.

§ 5. De Vlaamse minister verleent een erkenningsnummer aan elk erkend opleidingscentrum. De toekenning van de erkenning alsook van de vernieuwing van de erkenning worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

§ 7. De Vlaamse minister kan, wanneer de in deze afdeling bepaalde voorwaarden niet worden nageleefd en na de directeur van het opleidingscentrum gehoord te hebben, de erkenning van het opleidingscentrum voor een termijn van minstens acht dagen en hoogstens zes maanden schorsen.

Indien de Vlaamse minister ondanks een voorafgaande schorsingsmaatregel van minstens twee maanden vaststelt dat de in deze afdeling bepaalde voorwaarden nog altijd niet worden nageleefd, trekt hij de erkenning van het opleidingscentrum in, na de directeur van het opleidingscentrum gehoord te hebben.

Gedurende de schorsingsperiode of na de intrekkingsbeslissing mag geen enkele theoretische of praktische lessenreeks beginnen.

Het schorsings- of intrekkingsbesluit wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad en wordt bij de ingang van de les- en administratielokalen uitgehangen.

§ 8. De Vlaamse minister of zijn gemachtigde kan de inhoud van de opleiding en de erkenningsvoorwaarden van de opleidingscentra nader bepalen.

Artikel 26bis. Waals Gewest

§ 1. De basisopleiding, bedoeld in artikel 26, § 2, 6° wordt gegeven door de opleidingscentra erkend door de Waalse Minister of zijn gemachtigde.